BIJ12 publiceert rapport en factsheet over wolvenaanvallen op runderen en paarden

Omvang van wolvenaanvallen

Het dieet van wolven bestaat voornamelijk uit wilde hoefdieren, maar wolven vallen ook landbouwhuisdieren aan. Van de wolvenaanvallenDeze link opent in een nieuw tabblad op landbouwhuisdieren in de periode 2015-2023, waren schapen in 97% van de gevallen slachtoffer. Er werden ook runderen (2%) en paarden en pony’s (1%) gedood of verwond. In Duitsland en België zijn de verhoudingen vergelijkbaar.

Normaal gedrag maar toenemende zorg

Deskundigen beschouwen aanvallen op runderen en paarden als normaal wolvengedrag. Naar verwachting stijgt met de groei van de wolvenpopulatie in Nederland ook het aantal aanvallen op onbeschermde runderen en paarden. De laatste jaren blijkt dat het aantal aanvallen op runderen en paarden relatief sterker toeneemt dan op schapen. Een wolf zal eerder een klein dier aanvallen om het risico op verwonding te verkleinen. Maar als een wolf eenmaal heeft geleerd dat een rund of paard een geschikte prooi is, zal hij deze dieren vaker aanvallen.

Risico’s en weerbaarheid

Het grootste risico op een wolvenaanval lopen jonge, zeer oude, zwakke, hoogdrachtige en solitair of in kleine groepen gehouden dieren. Bepaalde runderrassen die het meest op de oervorm lijken, zoals de Schotse Hooglander, Galloway en Limousin, kunnen zich beter weren tegen wolven. Pony’s lopen meer risico op een wolvenaanval dan een paard; hoe kleiner het paard, hoe groter het risico. Zo wordt een ras als Shetlander vaker slachtoffer. Daarnaast speelt de wilddichtheid een rol; hoe meer wilde hoefdieren er in een gebied beschikbaar zijn, hoe kleiner het risico dat wolven landbouwhuisdieren aanvallen.

Preventieve maatregelen

Wolvenaanvallen op landbouwhuisdieren kunnen worden voorkomen door preventieve maatregelen, zoals wolfwerende rasters, ’s nachts ophokken en kuddebeschermingshonden. Specifiek voor runderen en paarden kan ook de samenstelling van de kudde bescherming bieden. Het combineren van verschillende leeftijdsklassen, een gelijke geslachtsverhouding en het bij elkaar houden van zowel runderen als paarden kan de weerbaarheid tegen wolvenaanvallen verhogen. Ook wordt geadviseerd om nageboorten uit de wei te verwijderen, om te voorkomen dat wolven wennen aan het eten van runderen. De uitkomsten van het onderzoek zijn verwerkt in de Faunaschade Preventiekit Wolven.

Blijven verbeteren

Voor dierhouders zijn de geadviseerde maatregelen soms lastig uitvoerbaar vanwege hoge kosten en arbeidsintensieve onderhoudswerkzaamheden. BIJ12 blijft in gesprek met dierhouders en staat open voor praktijkoplossingen om landbouwhuisdieren steeds beter te beschermen tegen wolvenschade.

Verantwoording onderzoek

Voor het onderzoek combineerde Van Bommel Faunawerk een literatuurstudie met een data-analyse van schadegevallen uit Nederlandse, Duitse en Belgische databases. Dit werd aangevuld met informatie uit gesprekken met deskundigen en stakeholders in Nederland en buurlanden.

Downloads en meer informatie

• Literatuurstudie Wolvenpredatie op rund en paard
• Factsheet Wolvenpredatie op rund en paardDeze link opent in een nieuw tabblad(bijgewerkt op 11-09-2024)
• Faunaschade Preventiekit Wolven
• Bekijk ook onderstaande video, waarin paarden een wolf uit de wei verjagen in de provincie Limburg (bron: Wolvenmeldpunt, 2022).