/Kennisdocumenten/Kennisdocument Noordse Woelmuis

Kennisdocument Noordse Woelmuis

De Noordse woelmuis is een klein knaagdier met een korte, brede kop, kleine oren en een lange staart. Hij leeft graag in gebieden met veel gras en planten, vooral op natte plekken zoals rietlanden, moerassen en drassige weilanden. In de zomer is de Noordse woelmuis vooral ‘s nachts actief, en in de winter meer overdag. Dit kennisdocument biedt gedetailleerde informatie over de Noordse woelmuis, hun ecologie, leefwijze en de maatregelen die genomen kunnen worden om deze diersoort te beschermen.

Download het kennisdocument Noordse Woelmuis Link opent in nieuw tabblad
Versie 1.0, juli 2017

Ga direct naar

Een groene eter

De Noordse woelmuis voelt zich het meest thuis in natte, grasrijke gebieden zoals rietlanden, moerassen en drassige weilanden. Deze plekken bieden niet alleen een overvloed aan voedsel, maar ook de nodige beschutting tegen roofdieren. De vegetatie in deze gebieden bestaat voornamelijk uit grasachtige planten, die voor de Noordse woelmuis een belangrijke voedselbron vormen. Hij eet vooral de groene delen van riet, biezen, en grassen, maar ook wortels en zaden staan op zijn menu. In de zomer is de Noordse woelmuis meestal ‘s nachts actief, terwijl hij in de winter juist overdag naar voedsel zoekt. Deze aanpassing helpt hem te overleven in de kou, wanneer voedsel schaarser is.

Noordse woelmuis

Overlever in vochtige gebieden

Wat de Noordse woelmuis bijzonder maakt, is zijn vermogen om te leven in vochtige omgevingen waar andere woelmuizen het moeilijk hebben. Toch kan hij verdrongen worden door soorten zoals de veldmuis en de aardmuis. Dit dwingt hem vaak om zich naar nattere delen van zijn leefgebied te verplaatsen. Het behoud en herstel van deze natte gebieden is dan ook essentieel om de Noordse woelmuis in Nederland te beschermen en zijn voortbestaan veilig te stellen.

Foto header: Jelger Herder

Noordse woelmuis, Saxifraga -Janus Verkerk

Kennisdocumenten Soorten – Natuurbescherming

Over de kennisdocumenten

In de kennisdocumenten Soorten staat informatie over onder andere de kenmerkende ecologische aspecten van beschermde diersoorten. Ook staat in de documenten welke maatregelen effectief zijn voor de bescherming van de diersoorten. De kennisdocumenten worden samen met provincies en ecologische experts ontwikkeld en actueel gehouden.

Welke aanpassingen zijn er gedaan in bijgewerkte kennisdocumenten?

Inhoudelijke wijzigingen van een kennisdocument worden altijd bijgehouden in zogenoemde ‘release notes’. De release notes zijn als aparte download terug te vinden op deze pagina, onder het kennisdocument.

Wijzigingen die geen effect hebben op de inhoud, worden niet opgenomen in de release notes. Denk hierbij aan bijvoorbeeld taalcorrecties, beeldgebruik, bijschriften of opmaak gerelateerde wijzigingen.

Let op: Omgevingswet

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. In het juridisch kader dat bij de Kennisdocumenten Soorten hoort, wordt inmiddels naar de nieuwe wet- en regelgeving verwezen. Dat is nog niet het geval voor alle kennisdocumenten zelf. Totdat wij alle kennisdocumenten hebben kunnen bijwerken, verzoeken wij u vriendelijk rekening te houden met eventuele verwijzingen naar het stelsel van de Wet natuurbescherming. Vooralsnog verwijzen wij u voor de meest actuele juridische kennis naar het juridisch kader.

Juridisch kader

Het juridisch kader, behorende bij de kennisdocumenten, geeft een overzicht van de juridische aspecten van soortenbescherming. Met de ingang van de Omgevingswet is het juridische kader aangepast naar de nieuwe wetgeving. Lees het Juridisch kader kennisdocumenten (versie 2.0, januari 2024)Deze link opent in een nieuw tabblad(bijgewerkt op 05-01-2024).

In verband met de overgang naar de nieuwe wetgeving blijft het juridisch kader onder de Wet natuurbescherming komende periode beschikbaar als naslagwerk. Dit is te downloaden op de pagina Juridisch kader.

Actualisatie

De informatie en de ervaringen met het gebruik van de kennisdocumenten kunnen leiden tot aanpassingen in een volgende versie van de kennisdocumenten. BIJ12 zorgt ervoor dat de kennisdocumenten ongeveer eens in de 5 jaar worden geactualiseerd. Dit houdt in dat per soort of soortgroep experts uit de wetenschap en de praktijk de meest recente kennis en ontwikkelingen over de leefwijze en ecologie van het soort, bij elkaar brengen. Daarnaast wordt de wijze van onderzoek naar de soort en de mogelijkheden voor het mitigeren van negatieve effecten geactualiseerd, wanneer recente literatuur, inzichten of deskundigenoordeel hier aanleiding toe geven. De provincies stellen de geactualiseerde Kennisdocumenten vast.

Lopende actualisaties

De kennisdocumenten van gebouwbewonende soorten van stedelijk gebied worden aangepast. Op dit moment wordt het kennisdocument van de gewone grootoorvleermuis behandeld.

Nieuw kennisdocument

Naast de actualisatie van de huidige kennisdocumenten, wordt er een nieuw kennisdocument over de laatvlieger ontwikkeld.

Rol van de provincies

Sinds de invoering van de Wet natuurbeschermingDeze link opent in een nieuw tabblad in 2017 ligt de bevoegdheid voor het verlenen van ontheffing en vrijstellingen voor activiteiten voor het overgrote deel bij de provincies. Zij hebben nu meer vrijheid voor de invulling van hun eigen natuurbeleid, waaronder de bescherming van planten- en diersoorten. Dit is onder de Omgevingswet niet veranderd. De kennisdocumenten zijn daarom beleidsarm opgesteld. Provincies maken voor het uitvoeren van hun beleid gebruik van de kennisdocumenten, bijvoorbeeld bij het verlenen van omgevingsvergunningen. Sinds de decentralisatie van het natuurbeleid beheert BIJ12 de kennisdocumenten.

Omgevingsvergunningsaanvragen en vrijstellingen kunnen worden ingediend bij de provincie. Voor juridische aspecten verwijzen wij u naar de provinciale verordeningenDeze link opent in een nieuw tabblad. Hier staan de verordeningen waarin de vrijstellingen zijn opgenomen.

Contact over Kennisdocumenten

Heeft u tekstuele vragen of suggesties of bent u op zoek naar een oudere versie? Stuur een e-mail naar kennisdocumenten@bij12.nlDeze link opent in een nieuw tabblad. Heeft u inhoudelijke vragen met betrekking tot de Omgevingswet of beoordeling van een aanvraag, dan vragen wij u contact op te nemen met de desbetreffende provincie en in enkele situaties met RVO.nl.

    Nieuws