Aanscherping bemestingsregels brengt ammoniakemissie fors omlaag

Met ingang van 2019 moeten agrariërs kunnen aantonen dat de drijfmest die ze uitrijden met een sleepvoetbemester is verdund met water. Agrariërs kunnen ook gebruik maken van de pulsetrack-, zoden- of sleufkouterbemester. Dat staat in de aanscherping van de bemestingsregels door het ministerie van LNV. De maatregel geldt voor grasland op een ondergrond van klei- en veen.

Vanaf 1 januari 2019 mag er op deze ondergrond geen onverdunde mest of zuiveringsslib tussen het gras worden aangebracht. De maatregel maakt deel uit van een set van maatregelen die zijn afgesproken met landbouwsector om de ammoniakemissie door de veehouderij fors omlaag te brengen.

De aanscherping van de bemestingsregels zal leiden tot een emissiereductie van 1,5 kiloton ammoniak per jaar ten opzichte van 2013. Dat is in het kader van het PAS met de agrarische sector afgesproken. Volgens expert judgement zal de emissiereductie als gevolg van deze maatregelen aanzienlijk groter zijn. Dit komt door de gunstige effecten van het verdunnen van de drijfmest met water. De verwachting is dat agrariërs vaker voor deze methode zullen kiezen. Er zal worden gemonitord of de verwachte emissiereductie wordt bereikt. De totale set van maatregelen die in het kader van het PAS in 2014 is afgesproken met de Landbouwsector, zal in 2030 leiden tot een emissiereductie van 10 kiloton ammoniak per jaar ten opzichte van 2013. Zie hier het convenant-maatregelen-programma-aanpak-stikstof.

Emissie-arm
De minister van LNV benadrukt dat het niet gaat om een verbod op het gebruik van de sleepvoetbemester op grasland op klei- en veengrond, maar om een verplichting tot emissiearm aanwenden. Omdat uitrijden van onverdunde drijfmest met een sleepvoetbemester een te hoge ammoniakemissie geeft, is het niet meer toegestaan drijfmest onverdund met water aan te wenden met de sleepvoetbemester, dat wil zeggen de mest in strookjes van maximaal 5 cm breed op de grond leggen. Dit mag nog wel als de drijfmest in de verhouding van één deel water en twee delen mest, wordt uitgereden. Want dan is de ammoniakemissie aanzienlijk lager en gelijk aan of iets lager dan bij gebruik van een zodenbemester, sleufkouterbemester of pulse-trackbemester die de drijfmest in sleufjes van maximaal 5 cm breed in de grond brengt; dat niveau van ammoniakemissie wordt in de regelgeving gezien als (voldoende) emissiearm. Het verdund uitrijden van drijfmest met de sleepvoetbemester heeft als bijkomend voordeel dat de benutbaarheid van stikstof uit de mest wordt verhoogd en dat er minder snel verdrogingsschade optreedt.

Verantwoording en monitoring
Per 1 januari 2021 is het verplicht dat op alle mestaanwendmachines apparatuur aanwezig is voor verantwoording en monitoring van emissie-arm aanwenden van drijfmest. De eisen daarvoor moeten nog duidelijk worden. Daarom heeft de minister van LNV geregeld dat in 2019 en 2020 de agrariër alleen bij controle aannemelijk moet kunnen maken dat hij de uitgereden drijfmest met voldoende water heeft verdund. Daarvoor zijn verschillende mogelijkheden. Zo kan dit bij het gebruik van de zoden-, sleufkouter- of  pulse-trackbemester op het oog worden gecontroleerd. Bij gebruik van de sleepvoetbemester moet technische apparatuur op de bemester bevestigd worden. Dit om vast te kunnen stellen of de waterverdunning voldoende is.

Goede administratie
Deze – deels digitale – apparatuur moet ter notificatie aan de Europese Commissie worden voorgelegd, wat niet voor het komende bemestingsseizoen (voorjaar van 2019) klaar kan zijn. Tot dan kan de agrariër het emissie-arm aanwenden bijvoorbeeld aannemelijk maken door een goede administratie bij te houden waarin staat hoeveel water en mest er in samenhang gebruikt worden. Een flowmeter kan dan worden gebruikt om de gebruikte hoeveelheden vast te stellen. Als agrariërs en/of loonwerkbedrijven mestaanwendmachines inzetten voor het uitrijden van met water verdunde mest, kunnen zij in de regel goed vaststellen hoeveel water zij aan de mest hebben toegevoegd.

Meer informatie over de wijziging van de bemestingsregels en over de Kamerbrief vindt u op de RVO site: https://www.rvo.nl/actueel/nieuws/sleepvoetverbod-vanaf-1-januari-2019.