BIJ12 viert 5-jarig bestaan met Kennissymposium ‘Natuurdata’

Op 12 november vond in Utrecht het Kennissymposium ‘Natuurdata, onmisbaar voor de ontwikkeling van Nederland’ plaats. BIJ12 organiseerde deze dag ter gelegenheid van het 5-jarig bestaan. Ruim 130 genodigden genoten van een afwisselend en informatief programma.

BIJ12-directeur Jolinda van der Endt en Jan Willem van der Vegte, manager van de unit Natuurinformatie en Natuurbeheer, openden het symposium en heetten iedereen van harte welkom. ‘BIJ12 wil het knooppunt zijn op het gebied van natuurinformatie en natuurdata. We zijn trots op wat we de afgelopen vijf jaar bereikt hebben. Dat vieren we graag met jullie met een feestje ‘met inhoud’’, aldus Jan Willem van der Vegte.

Belang van sociaal natuurnetwerk

Het podium was vervolgens aan vier sprekers, elk op een andere wijze betrokken bij natuurdata. Arnold van Vliet, als bioloog verbonden aan de WUR en initiatiefnemer van onder andere Nature Today, sprak over ‘citizen science’. ‘Het is leuk om te zien hoe grote groepen vrijwilligers gemobiliseerd worden om waarnemingen te doen. We zijn in Nederland daardoor kampioen in data. Opvallend is het verschil tussen hoe mensen denken dat het met de natuur gaat en de realiteit. We moeten dus flink de boer op om het juiste verhaal te vertellen. Gelukkig is er een enorme honger naar deze informatie. Er zijn veel kansen en daarvoor zijn we nu met veel partijen in gesprek’, aldus Arnold van Vliet.

(lees verder onder de foto)

 

Tellingen met drones

Peter van den Brandhof, eigenaar van Brandhof Natuur en Platteland, nam de aanwezigen mee in innovaties bij het verzamelen van natuurdata, zoals drones. Hij liet verschillende dronebeelden zien, bijvoorbeeld van reeëntellingen in Flevoland, waaruit duidelijk werd dat warmte- en HD-camera’s betere waarnemingen opleveren dan tellingen op de grond. De regelgeving rond drones is soms nog belemmerend. Gelukkig komt hier volgend jaar verandering in, aldus Peter van den Brandhof. ‘Ook is er vaak een onterechte angst voor verstoring door drones. Organisaties zien meerwaarde, maar blijven vaak op de oude manier monitoren en tellen. Toch zijn er goede kansen voor betere natuurdata door middel van innovatie.’

Interprovinciale digitale agenda

Als derde spreker stond Marcel Taens op het programma. Hij is vanuit de provincie Noord-Brabant betrokken bij de Interprovinciale Digitale Agenda. De provincies en provinciemedewerkers acteren in een snel veranderende maatschappelijke omgeving die zich ontwikkelt tot een netwerk- en participatiesamenleving. Dit vereist, ook op het vlak van natuurdata, een brede samenwerking. ‘De overheid moet meer datagedreven gaan werken’, aldus Marcel Taens. ‘Het hebben van data betekent alleen niet dat de wereld opeens maakbaar wordt. Zo van: ik heb de kennis, dus ik het kan oplossen. Mensen geloven de cijfers van de overheid niet zomaar. Kijk naar de stikstofdiscussie. Er ontstaat een strijd over wie de juiste cijfers heeft. Je moet als overheid veel meer de dialoog zoeken. Transparant zijn en de data goed uitleggen. Voor provincies is het belangrijk dat zij eerst een visie ontwikkelen op hoe zij zich willen verhouden tot de veranderende buitenwereld. En ook hoe zij hierin willen samenwerken met andere overheden. De samenleving verwacht dit van ons.’

Inheemse bomen als erfgoed

De laatste spreker, Bert Maes, is ecoloog, cultuurhistoricus en specialist op het gebied van inheemse bomen en struiken. Over dit onderwerp is volgens hem te weinig kennis binnen natuurbeheer. ‘Inheemse bomen en struiken worden in Nederland helaas niet gezien als erfgoed. We hebben een traditie van sectoraal natuurbeheer. In Natura 2000 plannen wordt bijvoorbeeld met geen woord gerept over bescherming van inheemse bomen en struiken. We hakken bosranden open om vlinders meer de ruimte geven, maar dit gaat ten koste van bijzondere soorten bomen en struiken.’ Bert Maes pleitte voor meer aandacht in huidige opleidingen voor herkenning en beheer van wilde bomen.

Wat gebeurt hier?

Tijdens de lunchpauze was volop gelegenheid voor ontmoeting. Daarna volgde een presentatie van fotograaf Hans van der Meer. Hij gaf een toelichting op zijn fotografieproject voor de Volkskrant ‘De metende mens’ waarin hij mensen in allerlei metende situaties in beeld bracht. Hans van der Meer fotografeerde ook veel koeien, vooral om te laten zien hoe tegenwoordig met hun welzijn gesteld is. ‘Met het maken van een foto stel ik de kijker als het ware de vraag: Wat gebeurt hier?’, aldus Hans van der Meer.

Van golfterrein naar natuur

Daarna was het tijd voor een kort spel, ‘The Game’. De genodigden werden in groepjes verdeeld en kregen de opdracht om in 20 minuten een golfterrein in te richten als nieuw natuurgebied. Het doel was vooral laten zien welke rollen er zijn in de keten van natuurdata en welke belangen er spelen.

Nieuwe inzichten

Na dit spel volgde de workshopronde waarbij men kon kiezen uit de onderwerpen ‘Ontwerpsessie Natuurdata’, ‘Informatieproducten voor de Omgevingswet’, ‘NDFF Datastromen, validatie en vrijwilligers’ of ‘Beschikbare data versus gewenste data’. Dit leverde nieuwe inzichten en interessante discussies op. Nog even terugblikken op de dag en napraten, kon tijdens de borrel. Hier werd ook nog stilgestaan bij het feit dat de Nationale Databank Flora en Fauna onlangs de 150 miljoenste gevalideerde waarneming heeft opgeslagen.