‘Blijven zoeken naar verbetering taxatieproces faunaschade’

Voor het taxeren van faunaschade maakt BIJ12 gebruik van twee onafhankelijke taxatiebureaus. Hoe verloopt de samenwerking en welke plannen zijn er om het proces van taxeren waar mogelijk verder te verbeteren?

Grondgebruikers kunnen bij faunaschade een tegemoetkoming aanvragen bij BIJ12. In ruim 90% van de gevallen gaat het om ganzenschade aan landbouwgras. De oorzaak en exacte omvang van de schade wordt bepaald door onafhankelijke taxatiebureaus. BIJ12 werkt hiervoor al enkele jaren samen met Wiberg Taxaties. Sinds november 2019 is hier – na een Europese aanbesteding – Van Ameyde Waarderingen als nieuw bureau bijgekomen.

Sinds november 2019 is ook het taxatieproces vernieuwd: de taxateurs gaan niet langer met pen en papier, maar met tablets het veld in. Verder is eind 2019 het indienen van een aanvraag voor een tegemoetkoming volledig geautomatiseerd in het portaal MijnFaunazaken. ‘We mogen best trots zijn op alle vernieuwingen die we in korte tijd voor elkaar hebben gekregen’, aldus de taxatiebureaus. ‘Toch blijven we zoeken naar mogelijkheden om het taxatieproces en de communicatie hierover met grondgebruikers verder te verbeteren.’

Online taxatierapport

De twee taxatiebureaus waar BIJ12 mee werkt, hebben ieder hun eigen aandachtsgebied. Van Ameyde Waarderingen taxeert vooral schade aan grasland in de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Flevoland en Noord-Holland. Ook taxeren zij maïspercelen door het hele land. Wiberg Taxaties taxeert schade aan grasland in de rest van de provincies in Midden- en Zuid-Nederland en landelijke schade aan overige gewassen, zoals fruitbomen, graan en graszaad, en schade door de wolf.

Nieuwe app

Tijdens het aanbestedingsproces heeft BIJ12 het nieuwe portaal MijnFaunazaken ontwikkeld. Voor de taxatiebureaus betekende dit een nieuwe manier van werken. ‘Onze taxatierapporten moesten we voortaan geautomatiseerd en uniform aanleveren in het nieuwe portaal’, vertelt Jan Luijendijk van Van Ameyde. ‘We hebben daarom zelf een app ontwikkeld zodat de taxateur met een tablet het veld in kan om schade vast te leggen. In eerste instantie was dit voor onze mensen een hele omschakeling, maar nu we een paar maanden verder zijn willen ze niet meer anders. Het scheelt veel papier- en rekenwerk en voorkomt eventuele fouten.’ Wim van Werven van Wiberg beaamt dit: ‘Ook wij hebben een eigen app ontwikkeld. Daardoor kunnen we nog nauwkeuriger taxeren. Dit is voor alle partijen gunstig. Natuurlijk werk je als taxateur zo accuraat mogelijk, maar het blijft schatten. Dat zegt het woord taxeren ook al. Je maakt op basis van je vakkennis en ervaring een interpretatie. Het gaat verder dan alleen de hoogte van het gras meten. Je moet ook kennis hebben over bijvoorbeeld de teelt van gras en bedrijfsvoering.‘

Goede communicatie

Volgens beide taxatiebureaus is binnen het hele proces goede communicatie met de grondgebruikers van essentieel belang. ‘De reden waarom je bij boeren over de vloer komt is niet leuk. Een boer heeft schade en zit soms met veel frustratie. Je teelt geen gras voor de ganzen. Als de uitkomst van de taxatie dan ook niet is zoals je die verwacht, kan een boer het gevoel hebben dat de taxateur hem te kort doet. Het helpt dan als je als BIJ12 en taxatiebureau goed bereikbaar bent, transparant communiceert en de boeren serieus neemt. Dat zorgt voor meer acceptatie’, aldus Wim van Werven. Moniek Brugmans, unitmanager Faunazaken bij BIJ12, beaamt dit. ‘De introductie van MijnFaunazaken is een eerste stap in de verdere professionaliseringsslag die wij als organisatie maken. Ondertussen kijken wij ook hoe de communicatie met grondgebruikers, bijvoorbeeld via de helpdesk, verder verbeterd kan worden. We realiseren ons dat het nieuwe portaal voor veel grondgebruikers flink wennen was. Maar ze zien ook wel het voordeel dat voortaan alles op één plek 24 uur per dag in te zien is.‘

Onderzoek naar verbetering taxatie grasschade

Provincies kijken ondertussen kritisch mee naar de afhandeling van faunaschade. ‘Vooral voor de noordelijke provincies is ganzenschade een grote kostenpost. Het protocol aan de hand waarvan taxateurs grasschade vaststellen is bijna 20 jaar oud. Hoewel ik denk dat het een prima methode is, kan het geen kwaad het nog eens kritisch tegen het licht te houden’, reageert Jan Luijendijk. ‘In het voorjaar van 2021 – als er nieuwe grasschade ontstaat – start daarom een onderzoek naar de effectiviteit van het protocol voor grasschade. Een klankbordgroep met deelnemers van provincies, LTO (namens grondgebruikers), NVM, de taxatiebureaus, de Commissie Onderzoek en BIJ12 begeleidt dit onderzoek.’ Ook op andere fronten wordt gekeken hoe taxaties beter en nauwkeurig kunnen. Zo vindt op dit moment in Limburg een proef plaats om met drones schade aan maisvelden in kaart te brengen. Ook technologische ontwikkelingen die de inzet van satellietbeelden mogelijk maken, worden nauwlettend gevolgd.

Faunaschade in Nederland

Uit recente cijfers van BIJ12 blijkt dat provincies in 2019 ruim 25 miljoen euro aan tegemoetkomingen in faunaschade hebben uitgekeerd. Het gaat daarbij vooral om grasschade, maar ook schade aan mais en pikschade aan fruit. En sinds de komst van de wolf handelt BIJ12 ook schade aan dode of gewonde landbouwhuisdieren – met name – schapen af.  Wanneer een grondgebruiker faunaschade heeft, kan hij een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming via MijnFaunazaken. BIJ12 beoordeelt de aanvraag en geeft daarna het taxatiebureau de opdracht om de schadepercelen te taxeren aan de hand van onze richtlijnen. De taxateur moet zowel de oorzaak als de omvang van schade vaststellen. Niet alle schade komt in aanmerking voor een tegemoetkoming. Is de grondgebruiker het niet eens met de uitkomst, dan kan hij bezwaar maken.