Landelijke monitoringsrapportage Natuur 2021: Provincies goed op koers met herstelmaatregelen PAS
Uit de Landelijke Monitoringsrapportage Natuur over 2021 blijkt dat provincies goed op koers liggen met de uitvoering van herstelmaatregelen in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Het grootste gedeelte van de natuurherstelmaatregelen is inmiddels in uitvoering of gereed, blijkt uit gegevens van 2021.
Hoewel het PAS al sinds 2019 niet meer gebruikt mag worden voor vergunningverlening blijft de noodzaak bestaan de natuuropgave te realiseren. Daarom is besloten om de uitvoering van de herstelmaatregelen en de monitoring daarvan ook na de uitspraak van de Raad van State voort te zetten. De Landelijke monitoringsrapportage Natura 2000 en Stikstof 2021 (.pdf) is het laatste rapport in een reeks van rapporten waarin de voortgang van de PAS herstelmaatregelen sinds 2016 is gevolgd. De rapportage geeft een overzicht van de feitelijke de stand van zaken in de stikstofgevoelige gebieden uit de PAS. Daarnaast bevat het rapport gegevens over de omvang van stikstofgevoelige habitattypen en leefgebieden van soorten. Ook is een overzicht van de uitvoering en resultaten van herstelmaatregelen opgenomen evenals uitkomsten van veldbezoeken.
1733 herstelmaatregelen gerapporteerd
De monitoringsrapportage maakt inzichtelijk dat provincies grote inspanningen hebben geleverd om herstelmaatregelen uit te voeren. Op de peildatum 31 maart 2021 zijn in totaal 1733 maatregelen gemonitord en gerapporteerd. Van de uit te voeren herstelmaatregelen was toen 58% gereed, van 70% van de resterende herstelmaatregelen werd verwacht dat deze tijdig voor het einde van de PAS-periode, 1 juli 2021, uitgevoerd zouden zijn.
Uitvoering van herstelmaatregelen in gebiedsprocessen
Van de herstelmaatregelen zal 10% pas na 1 juli 2021 worden afgerond. Bij deze complexe herstelmaatregelen zijn vaak ook ingrepen buiten de Natura 2000-gebieden nodig om de vereiste omgevingscondities te realiseren. De uitvoering van dit soort maatregelen ten aanzien van grondwaterpeil, grondwaterkwaliteit en vermindering van directe stikstofdepositie gebeurt vaak in gebiedsprocessen. Vanwege besluitvorming, procedures en grondverwerving in deze processen is er doorgaans meer tijd nodig en zullen de maatregelen bijvoorbeeld worden opgenomen in de tweede beheerplanperiode.
Vervolg uitvoering en monitoring herstelmaatregelen
Ondanks de inzet op de uitvoering van herstelmaatregelen, heeft ca. 90% van de habitattypen in Nederland een matige tot zeer ongunstige staat van instandhouding. Nederland ligt daarmee onder het Europese gemiddelde. Het Rijk heeft daarom vanuit het Programma Natuur aanvullende middelen ter beschikking gesteld om verdere herstelmaatregelen uit te voeren en de natuur in Nederland te versterken. Bovendien blijven provincies de resterende PAS-maatregelen monitoren. Het consortium van PBL, RIVM en WUR zal eens per 2 jaar rapporteren over de voortgang en de gevolgen van natuurmaatregelen in het kader van het programma Stikstofreductie en Natuurverbetering. In de eerstkomende rapportage, die eind dit jaar verschijnt, wordt nader ingegaan op de voortgang van de herstelmaatregelen.