Natuur & Milieu zet net als PAS in op samenwerking

Natuur & Milieu is een onafhankelijke milieuorganisatie die zich inzet voor een duurzame wereld. De organisatie zoekt daarin de samenwerking met andere partijen en kan zich daarom vinden in de programmatische aanpak van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Ook bij de PAS staat een gezamenlijke aanpak hoog in het vaandel. 

Ben Hermans, projectleider Voedsel Natuur & Milieu, neemt namens de organisatie deel aan het Platform Maatschappelijke Organisaties (PMO). In dit platform zitten vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, natuur- en milieuorganisaties, provincies en Rijk. Zij ontwikkelen gezamenlijk initiatieven die bijdragen aan de uitvoering van het Natura 2000-programma. Hermans vertelt waarom Natuur & Milieu deelneemt aan het PMO en waarom het PAS aansluit op de doelstellingen van de organisatie: “Binnen de verduurzaming van de landbouw gaat bij ons prioriteit uit naar de veehouderij. Deze sector heeft immers de grootste impact op het milieu. We zoeken daarbij nadrukkelijk de samenwerking met bedrijven, overheden en andere belangenorganisaties. We kunnen ons dan ook vinden in de programmatische aanpak van het PAS want er worden op een heel breed vlak – dus niet alleen met de landbouwsector – afspraken worden gemaakt over het verminderen van emissies. Daar werken wij graag aan mee.”

Varken van morgen

Als voorbeeld van andere gebieden waarop Natuur & Milieu de samenwerking opzoekt, noemt Hermans het ‘Varken van Morgen’. In dit programma zijn afspraken gemaakt tussen supermarkten, de vleessector en belangenorganisaties over verduurzaming. De duurzaamheidsmaatregelen leiden tot een beter leven voor varkens, gezonder varkensvlees en een schoner milieu. In de supermarkten liggen daardoor tegenwoordig aanzienlijk meer vleesproducten met een Beter Leven Keurmerk. “Binnen dit programma heeft Natuur & Milieu meegewerkt aan de eisen die gesteld worden aan onder meer dierenwelzijn en milieu. Daar vallen ook eisen voor ammoniakemissies onder.”

Workshop PAS en AERIUS

Bij de aanpak van ammoniakemissies zijn vaak mensen en natuur- en milieuorganisaties betrokken waarmee Natuur & Milieu nauwe banden onderhoudt. Zij gaven aan behoefte te hebben aan meer kennis over de uitvoering van de PAS. Hermans: “Vooral het rekeninstrument AERIUS Calculator dat de neerslag van stikstofemissie berekent, was voor velen een ‘black box’. Toen we dit binnen het PMO aan de orde stelden, kregen we het aanbod van de ontwikkelaars van AERIUS om een workshop te volgen. En die heeft op 14 juni ons plaatsgevonden.”

Achterliggend doel

Zo’n 30 mensen, inclusief vertegenwoordigers van het PAS-bureau en AERIUS-team, waren hierbij aanwezig. De reacties op de manier waarop de workshop gegeven werd en de inhoud daarvan waren positief maar er was ook een kritische noot, laat Hermans weten. “De heldere uitleg en de mogelijkheid om te oefenen met het rekeninstrument werden zeer gewaardeerd. Maar er waren ook kritische kanttekeningen bij het achterliggende doel van het PAS. Volgens een deel van de critici is er één oplossing voor te hoge emissiewaarden: minder vee.”

Gezonde natuur

Natuur & Milieu richt zich vooral op de vermindering van de emissies. “Wat ons betreft mag dat sneller dan nu het geval is. Daarbij blijft het wel de vraag hoe de uitvoering van het PAS straks uitpakt. Er zijn bijvoorbeeld grenzen gesteld aan de maximale grootte van de veestapel in een natuurgebied. Maar boeren blijven creatief. Het is afwachten of ze niet iets bedenken waardoor bedrijven met verspreide locaties toch kunnen groeien. Daarnaast lijken de maatregelen voor betere milieucondities in de natuurgebieden vooralsnog achter te blijven bij de economische ontwikkelingen. Daar komt bij dat het vaak een aantal jaren duurt voordat je resultaat ziet van die maatregelen en de natuur echt herstelt. Je moet wel goed blijven monitoren of daadwerkelijk herstel optreedt. Tenslotte gaat het PAS over evenwicht tussen ecologie en economie en op dit moment staat de natuur nog steeds op achterstand.”