Raad van State accepteert PAS niet

Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) mag niet als basis voor toestemming voor activiteiten worden gebruikt. Dat blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag.

Op basis van het PAS wordt vooruitlopend op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, alvast toestemming gegeven voor activiteiten die mogelijk schadelijk zijn voor die gebieden. Zo’n toestemming ‘vooraf’ mag niet (meer), aldus de Afdeling bestuursrechtspraak.

De opschorting van de toestemmingsverlening op basis van het PAS die 23 mei is ingegaan, blijft van kracht. Ook is het niet mogelijk om meldingen in te dienen.

Minister Schouten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit: “De Raad van State heeft geoordeeld dat het PAS onvoldoende onderbouwd is om vergunningen voor nieuwe activiteiten te verstrekken. Deze uitspraak raakt iedereen die vergunningsaanvragen heeft lopen. Het blijft onze ambitie om de hoeveelheid stikstof terug te dringen. Samen met de PAS-partners ga ik bekijken op welke manier ik die ambitie in de toekomst goed kan invullen.”

Toestemmingsbesluiten

Een aantal natuurorganisaties, Mobilisation for the Environment (MOB) en werkgroep Behoud de Peel, hebben tegen een zestal vergunningen beroep ingediend. Volgens de organisaties wijkt het PAS op een aantal punten af van de Europese Habitatrichtlijn. De Afdeling heeft de ingestelde beroepen tegen de toestemmingsbesluiten in de pilotzaken gegrond verklaard en de bestreden vergunningen vernietigd. Bij de Afdeling zelf en bij de rechtbanken liggen nog meer toestemmingsbesluiten die gebaseerd zijn op het PAS in beroep voor. De behandeling van deze zaken was aangehouden in afwachting van de uitspraak in de pilotzaken. De Raad van State zal per zaak bekijken hoe die het beste afgehandeld kan worden.

Gevolgen

De passende beoordeling van het PAS bevat niet de vereiste motivering om depositieruimte uit te geven voor toestemmingsbesluiten en om activiteiten toe te staan zonder toestemmingsbesluit. Om die reden is het vanaf vandaag ook niet meer mogelijk om meldingen in te dienen. Voor activiteiten die eerder zijn toegestaan op grond van de grenswaarde-, drempelwaarde of afstandsgrenswaarde zal alsnog een toestemmingsbesluit op grond van de Habitatrichtlijn nodig zijn. De PAS-partners bekijken de komende tijd wat de precieze gevolgen zijn van de uitspraak van de Raad van State.

Beweiden en bemesten

Daarnaast heeft de Raad van State geoordeeld dat de vrijstelling voor beweiden en bemesten in strijd is met de Habitatrichtlijn, omdat niet vooraf is uitgesloten dat de betrokken depositie niet leidt tot aantasting van de natuur. Om die reden is een vergunning nodig voor het beweiden en bemesten.

De uitspraak heeft geen gevolgen voor onherroepelijke vergunningen en overige besluiten.

Volledige uitspraak

Bekijk hier de volledige tekst van de twee uitspraken en de video van de Raad van State.

Bekijk de brief van minister Schouten aan de Tweede Kamer