Vogelwerende geluiden leiden tot kwart minder schade in perenteelt

Het afspelen van geluiden vermindert vogelschade in perenboomgaarden met een kwart. Dat blijkt uit een tweejarig onderzoek van CLM Onderzoek en Advies. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van BIJ12 in samenwerking met de NFO kring Midden-Nederland.

Aanleiding
De vogelschade in de Conference-perenteelt verschilt sterkt van jaar tot jaar, en van perceel tot perceel. De door BIJ12 uitgekeerde tegemoetkomingen schade bedroegen in de periode 2012 tot en met 2017 bijna 5 miljoen euro in de peren- en appelteelt. Dat is circa 4 procent van de totale tegemoetkomingen faunaschade in de landbouw. De provincies hebben deze vergoedingen afgebouwd, vanaf 2017 vergoeden zij niet meer met uitzondering van de provincie Limburg.

Onderzoek naar effecten geluiden
BIJ12 heeft, na een in 2016 uitgevoerde literatuurstudie[1], CLM gevraagd om grootschalige praktijktest te doen naar de effectiviteit van het weren van mezen met geluiden. Een soortgelijk onderzoek is door CLM uitgevoerd in Limburg, de resultaten worden later deze zomer gepubliceerd.

De geteste geluidenmix bestonden uit angstkreten van pimpel- en koolmezen en het geluid afkomstig van het zogenaamde krekelsysteem. Uit eerder onderzoek van CLM zorgde het krekelsysteem wel voor substantieel minder vogelschade, maar bleek het systeem niet betrouwbaar, het disfunctioneerde regelmatig[2]. Ook is onderzocht of het verschil uitmaakte of het geluid afgespeeld werd met het Alcetsound of Birdyell systeem.

Conclusies
De conclusie is dat de schade afneemt met een kwart (28%). Dit is vastgesteld in 2017. In het jaar 2016 was er weinig schade in de perenteelt, en kon op basis van het algemene lage schadepercentage geen conclusie worden getrokken. In 2017 bleek er geen verschil in de effectiviteit tussen het Alcetsound en het Birdyell geluidssysteem. Ook maakte het niet uit of het geluid vanaf één kant of van twee kanten kwam. Het maximale bereik van het geluid bedroeg, onder de proefomstandigheden, tussen de 80 en 220 meter.

Hoe nu verder?
Nu duidelijk is dat akoestische maatregelen kunnen leiden tot ruim een kwart minder schade adviseren de onderzoekers om, afwisselend in de tijd, minimaal één akoestische en één visuele vogelwerende maatregel te gebruiken. Gezien de mogelijke gewenning is het verstandig de geluidssystemen pas in te zetten 4 à 5 weken voor de oogst en na de oogst direct op te ruimen. Omdat elk perenperceel en zijn omgeving (bosschages, aanwezige vogels) anders is, wordt aanbevolen om met experts voor een aantal bedrijven na te gaan wat de effectiefste bedrijfsspecifieke werkwijze is. Vervolgens kan nagegaan worden welke algemene lessen hieruit te trekken zijn.

Informatie:
1) Sandra Binken , BIJ12,  085 486 22 22,  sandra.binken@bij12.nl
2) Joost Lommen, CLM, 0345 470758, jlommen@clm.nl

Onderzoeksrapportage: Akoestische vogelwering in Conference perenteelt in midden-Nederland 2017

1) Bommel, F.J.P. van, 2016. Overzicht preventieve maatregelen ter voorkoming mezenschade aan fruit. VAN BOMMEL Faunawerk, Nijmegen.
2) Lommen, J.L., H. Kloen & J. Snijders, 2015. Preventie van vogelschade in Conference perenteelt Grootschalige veldtest met het ‘krekelsysteem’ in 2014 en 2015. CLM Onderzoek en Advies, Culemborg.