Schade melden en overzicht

Het is belangrijk dat u het kadaver van het dier:

• Onaangeroerd laat liggen op de vondstlocatie;
• Fotografeert;
• Afdekt;
• Afschermt.

Is er sprake van gewonde dieren? Geef dit aan bij de melding. In situaties met gewonde dieren, die niet geëuthanaseerd hoeven te worden, kan een dierenarts met toestemming van BIJ12, DNA-monsters afnemen. Een gewond dier moet zo spoedig mogelijk door een dierenarts behandeld of geëuthanaseerd worden om onnodig lijden te voorkomen. Dierenartsen kunnen voor DNA-afname dit protocol volgen.

Als er ook gedode dieren zijn kan de dierenarts altijd direct beginnen met het behandelen van gewonde dieren. De taxateur kan de gedode dieren bemonsteren zodra hij ter plaatse is.

Uitslag wolf

Bij een melding waar ‘wolf’ staat, blijkt uit de DNA-analyse dat het verzamelde DNA afkomstig is van een wolf. Het volledige schadedossier wordt daarnaast altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent.

BIJ12 informeert de dierhouder en de dierhouder krijgt een tegemoetkoming in de schade. De uitslag wordt bijgewerkt in zowel de tabel met gemelde veeschade als in de tabel met bevestigde wolvenschade.

Individubepaling
Het verzamelde DNA van een wolf wordt eens per drie maanden geanalyseerd door WENR om het geslacht en individu vast te stellen. De uitslag wordt bijgewerkt in zowel de tabel met gemelde veeschade als in de tabel met bevestigde wolvenschade. Hierover wordt eens per drie maanden verslag gedaan in de tussenrapportage wolf.

Uitslag vermoedelijk wolf

Bij een melding waar ‘vermoedelijk wolf’ staat, heeft de DNA-analyse geen resultaat opgeleverd, maar zijn er toch indicaties dat een wolf niet uit te sluiten is als schadeveroorzakende diersoort. Bijvoorbeeld door de locatie, type verwondingen of een combinatie van aspecten. Het volledige schadedossier wordt altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent.

BIJ12 informeert de dierhouder en de dierhouder krijgt een tegemoetkoming in de schade. De uitslag wordt bijgewerkt in zowel de tabel met gemelde veeschade als in de tabel met bevestigde wolvenschade.

Uitslag goudjakhals

Bij een melding waar ‘goudjakhals’ staat, blijkt uit de DNA-analyse dat het verzamelde DNA afkomstig is van een goudjakhals. Een goudjakhals als schadeveroorzakende diersoort wordt op dezelfde manier onderzocht en vastgesteld als bij een wolf, lees daarom meer onder ‘uitslag wolf’.

BIJ12 informeert de dierhouder en de dierhouder krijgt een tegemoetkoming in de schade. De uitslag wordt bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade.

Uitslag hond of vos

Bij een melding waar ‘hond’ of ‘vos’ staat, blijkt uit de DNA-analyse dat het verzamelde DNA afkomstig is van een hond of vos. Het volledige schadedossier wordt altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent.

BIJ12 informeert de dierhouder via een besluit en de dierhouder ontvangt geen tegemoetkoming in de schade. De uitslag wordt bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade.

Door honden of vossen gedode landbouwhuisdieren worden niet centraal geregistreerd. BIJ12 komt alleen in actie bij vermoedelijke wolvenschade. Na DNA-analyse kan hier hond of vos uitkomen. Omdat dit toevalligheden zijn, is dit géén representatief beeld. Als na een aanval direct duidelijk is dat het om een hond of een vos gaat, bijvoorbeeld op basis van zicht, sporen en/of beelden, verleent BIJ12 geen opdracht voor taxatie.

Geen resultaat

Bij een melding waar ‘geen resultaat’ staat, heeft de DNA-analyse geen resultaat opgeleverd. Bij deze meldingen kan de kwaliteit van het verzamelde DNA onvoldoende geweest zijn. Het volledige schadedossier wordt altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent. Op basis hiervan kan alsnog een schadeveroorzakende diersoort worden vastgesteld.

Zowel na een DNA-resultaat als na de beoordeling informeert BIJ12 de dierhouder (via een besluit). De uitkomst wordt bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade.

Nog niet bekend

Bij een melding waar ‘nog niet bekend’ staat, heeft nog geen DNA-analyse plaatsgevonden. Het volledige schadedossier wordt altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent. Wanneer er geen DNA-afname heeft plaatsgevonden kan een BIJ12-consulent op basis van het volledige schadedossier een schadeveroorzakende diersoort vaststellen.

Zowel na een DNA-resultaat als na een beoordeling informeert BIJ12 de dierhouder (via een besluit). De uitkomst wordt bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade.

Diersoort onbekend

Bij een melding waar ‘diersoort onbekend’ staat, kan op basis van de DNA-analyse én de beoordeling van het volledige schadedossier door een BIJ12-consulent geen diersoort worden vastgesteld.

BIJ12 informeert de dierhouder via een besluit en de dierhouder ontvangt geen tegemoetkoming in de schade. De uitkomst wordt bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade.

Binnenkomen van de melding

Schade aan bedrijfsmatig gehouden landbouwhuisdieren én aan hobbymatig gehouden hoefdieren (zoals schaap, geit, paard/pony, rund, damhert, varken e.d.), die (vermoedelijk) veroorzaakt is door een wolf, komt in aanmerking voor een taxatie en een tegemoetkoming. Wanneer BIJ12 een melding krijgt van dode en/of gewonde dieren wordt, op basis van de situatiebeschrijving en/of beelden van de dierhouder, beoordeeld of dit om vermoedelijke wolvenschade kan gaan.

Wolf niet uit te sluiten: DNA-afname en taxatie

Als een wolf als schadeveroorzakende diersoort niet kan worden uitgesloten, geeft BIJ12 opdracht aan een onafhankelijk taxateur voor een veldbezoek. Dit bezoek vindt bij voorkeur binnen 24 uur na de vermoedelijke aanval plaats, zodat de sporen vaak nog vers zijn en het DNA op tijd veiliggesteld kan worden. Weersomstandigheden en het moment waarop een kadaver gevonden wordt, zijn van invloed op een succesvolle DNA-afname. Bij aanwezigheid van alleen gewonde dieren, die niet geëuthanaseerd hoeven te worden, kan BIJ12 toestemming geven aan een dierenarts om DNA-monsters af te nemen.

In of rondom de wond van het dode of gewonde dier wordt DNA afgenomen. Een taxateur legt ook de situatie ter plaatse vast, zoals de vindplaats en omschrijving van de locatie. Daarnaast onderzoekt de taxateur mogelijke sporen, zoals de wijze van doding, bijtwonden, pootafdrukken, keutels of haren van de aanvaller.

DNA-analyse en beoordeling door BIJ12-consulent

Het DNA-monster wordt vervolgens geanalyseerd door Wageningen Environmental Research (WENR). De DNA-analyse, waarbij wordt onderzocht of het DNA afkomstig is van een wolf of een ander dier, wordt eens per maand uitgevoerd. Een uitgebreide toelichting over de onderzoekstermijnen leest u onder de blauwe kop ‘Onderzoekstermijnen DNA-analyse’. Naast en aanvullend op de DNA-analyse door WENR wordt het volledige schadedossier altijd beoordeeld door een BIJ12-consulent.

(DNA-)uitslagen

Een DNA-uitslag wordt eerst per e-mail gedeeld met de dierhouder en de provincie. De uitslag wordt daarna ook bijgewerkt in de tabel met gemelde veeschade. U kunt zich aanmelden voor de maandelijkse mailing waarin wij laten weten als de DNA-uitslagen zijn bijgewerkt.

De aanwezigheid van wolven in Nederland wordt inzichtelijk door waarnemingen vanuit het Wolvenmeldpunt in combinatie met bevestigde wolvenschade. Daarom is alle bevestigde wolvenschade ook te vinden op de pagina ‘verspreiding wolf in Nederland’.

Video

Bekijk hier het proces van het binnenkomen van een melding tot en met DNA-afname door een taxateur gaat:

Genetisch onderzoek wordt uitgevoerd door Wageningen Environmental Research (WENR).

Soortbepaling één keer per maand

In overleg met de provincies is afgesproken om maandelijks een soortbepaling uit te voeren voor alle monsters van schadegevallen verzameld in de voorgaande maand. Bij de soortbepaling wordt onderzocht of het DNA afkomstig is van een wolf of een ander dier.

Individubepaling één keer per kwartaal

De bepaling van individu en geslacht, dat vooral bedoeld is voor periodieke monitoring, vindt elk kwartaal plaats.

Voor deze termijnen is gekozen om het onderzoek zo kosten-efficiënt mogelijk uit te voeren. De huidige aanpak zorgt voor een goede balans tussen arbeidsintensiviteit van het genetisch onderzoek (en daarmee kosten) en de frequentie waarmee de resultaten bekend worden. Hierdoor kan het wel enkele weken duren voor de gegevens beschikbaar zijn.

In bijzondere situaties kan de provincie daarom zelf bepalen om een spoedanalyse financieren.

Na het bijwerken van (nieuwe) (DNA-)uitslagen informeren wij geïnteresseerden per mail.

Schade aan bedrijfsmatig gehouden landbouwhuisdieren én aan hobbymatig gehouden hoefdieren (schaap, geit, paard/pony, rund, varken) komt in aanmerking voor taxatie en een tegemoetkoming. Dit geldt ook voor bedrijfsmatig gehouden kuddebeschermings- en hoedhonden die verwond of gedood worden. De eigenaar krijgt een tegemoetkoming in de schade wanneer bovengenoemde dieren met zekerheid of zeer waarschijnlijk zijn gedood of verwond door een wolf.

Volgens de beleidsregels van de provincie wordt door BIJ12 beoordeeld of er een tegemoetkoming wordt verleend. Bij het verlenen van een tegemoetkoming in de schade door een wolf wordt er geen eigen risico ingehouden en hoeven geen léges betaald te worden. Eventuele dierenartskosten en de voorrij- en afvoerkosten van een kadaver naar een destructiebedrijf worden vergoed. Overige indirecte kosten komen niet voor een tegemoetkoming in aanmerking.

Verwondingen

Ook als een gehouden dier gewond is en behandeld moet worden door een dierenarts, verleent BIJ12 een tegemoetkoming in de kosten. Deze tegemoetkoming bedraagt maximaal de taxatiewaarde van het dier. Als het dier na dierenartsbehandeling en aantoonbaar door toedoen van de wolf overlijdt, dan bedraagt de hoogte van de tegemoetkoming maximaal twee keer de taxatiewaarde: tegemoetkoming in de dierenartskosten plus de taxatiewaarde van het dier.

Termijn

Een uitbetaling kan 16 weken duren. Nadat BIJ12 het taxatierapport heeft ontvangen, streven we ernaar een melding binnen 10 weken af te handelen. Het taxatiebureau levert na een melding het taxatierapport binnen 6 weken op aan BIJ12. Soms duurt dit langer, bijvoorbeeld vanwege de volgende redenen:

1. Het taxatiebureau moet lang(er) wachten op eventuele facturen van een dierenarts of het destructiebedrijf. De facturen zijn nodig om een taxatierapport af te ronden en een tegemoetkoming te verlenen.
2. Er zijn gewonde of vermiste dieren, waardoor het taxatiebureau een wachttijd moet inbouwen om alle informatie compleet te krijgen.

BIJ12 werkt met een vastgestelde richtlijn voor de taxatie bij wolvenschade aan landbouwhuisdieren (.pdf). De richtlijn bestaat uit uitgangspunten voor de werkwijze bij het uitvoeren van taxaties en de waardebepaling van dieren. De richtlijn heeft als doel om te komen tot zorgvuldige, eenduidige besluitvorming bij het verlenen van tegemoetkomingen in veeschade door de wolf. DNA-monsternames en taxaties aan schapen worden in opdracht van BIJ12, door Wiberg Taxaties B.V. uitgevoerd.

Waardebepaling dieren

Het bepalen van de waarde van gedode en gewonde schapen is afhankelijk van factoren zoals ras, geslacht, leeftijd, dracht, gebruiksdoel, stamboek, wel of niet biologische bedrijfsvoering, de gezondheidsstatus van het bedrijf of van het individuele dier. De waardebepaling van de schapen is geactualiseerd op basis van de laatste gegevens. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuwe waardebepaling voor zowel schapen als andere dieren. In de richtlijn staat welke schade wel en niet voor een tegemoetkoming in aanmerking komt.

Richtlijn taxatie

De richtlijn is door BIJ12 vastgesteld op basis van het advies van de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) en de Wageningen University & Research (WUR) en is voorzien van vier bijlagen:

• Richtlijn voor de taxatie bij wolvenschade aan landbouwhuisdieren (.pdf)
• Bijlage 1 – Tabel normwaarden (prijzen) van schapen (.pdf)
• Bijlage 2 – Wageningen University & Research-richtlijn Waardebepaling Stamboekschapen – Wageningen Livestock Research (.pdf)
• Bijlage 3 – Rapport taxatie bij wolvenschade aan schapen in Nederland – Gezondheidsdienst voor Dieren (.pdf)
• Bijlage 4 – Sjabloon Veeschaderapport van BIJ12 gebruikt door taxateurs (.pdf)