Juridische procedures: pilotzaken

Besluiten beweiden en bemesten

Op 23 juni 2015 heeft het college van GS van de provincie Gelderland besloten het bezwaar van MOB ongegrond te verklaren. MOB had bezwaar gemaakt tegen het besluit van GS om niet handhavend op te treden tegen het zonder vergunning krachtens de Natuurbeschermingswet 1998 uitvoeren van bedrijfshandelingen ten behoeve van een veehouderij in de provincie Gelderland (zaaknummer 201506170/2/R2). Het betrof hier een verzoek om handhaving van beweiden en bemesten van de betreffende veehouderij.

Hetzelfde heeft het college van GS van de provincie Limburg gedaan in een drietal afzonderlijke besluiten van 14 juli 2015 (zaaknummers 201506807/4/R2, 201506815/3/R2 en 201506818/3/R2). Ook hier ging het om verzoeken om handhaving van beweiden en bemesten van de betrokken veehouderijen.

Tegen deze besluiten heeft MOB beroep ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Advies en tussenuitspraak beweiden en bemesten

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak om advies gevraagd. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft deze zaken gezamenlijk behandeld en op 17 mei 2017 een tussenuitspraak gedaan.

Op 25 februari 2016 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak op 25 februari 2016 de betreffende zaken ter zitting behandeld. Na heropening van het onderzoek heeft de Afdeling bestuursrechtspraak deze zaken op 30 november 2016 en 1 december 2016 opnieuw ter zitting behandeld. Na heropening heeft de Afdeling bestuursrechtspraak deze zaken behandeld.

Besluiten over vergunningverlening

Bij verschillende besluiten van 14 december 2015 heeft het college van GS van de provincie Noord-Brabant vergunningen krachtens artikel 19d van de Natuurbeschermingswet 1998 verleend voor het exploiteren en/of uitbreiden en wijzigen van zes verschillende agrarische bedrijven. Tegen deze besluiten heeft de Werkgroep Behoud de Peel beroep ingesteld (zaaknummers 201600614/3/R2, 201600617/3/R2, 201600618/3/R2, 201600620/3/R2, 201600622/4/R2 en 201600630/3/R2).

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft de bovengenoemde zaken op 30 november 2016 en 1 december 2016 ter zitting behandeld. 17 mei 2017 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak een tussenuitspraak gedaan.

Vragen aan het Europese Hof van Justitie

De Afdeling bestuursrechtspraak stelde in mei 2017 in de bovengenoemde tussenuitspraken zogenoemde prejudiciële vragen, op basis van 9 pilotzaken over de werking van het Programma Aanpak Stikstof (PAS), aan het Europese Hof van Justitie in Luxemburg. Bij de pilotzaken gaat het onder meer om beroepen tegen vergunningen voor veehouderijen, waarbij ten aanzien van de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden een beroep is gedaan op de depositieruimte van het PAS.

Behandeling vragen van het Europese Hof van Justitie

Het Europese Hof heeft de zaak op 3 mei 2018 ter zitting behandeld. 25 juni 2018 heeft de Advocaat-Generaal Kokott bij het Europese Hof van Justitie haar conclusie uitgebracht in de PAS-zaken.

Het Hof deed zijn uitspraak op 7 november 2018. Het Hof accepteert een programmatische aanpak bij het toestaan van projecten. Duidelijk is wel dat er zware eisen blijven gelden voor de wetenschappelijke onderbouwing van het PAS. Bekijk hier het hele arrest.

Onderbouwing PAS

Naast de prejudiciële vragen aan het Europese Hof van Justitie, gaf de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State aan dat de onderbouwing van het programma op onderdelen moest worden verbeterd of aangevuld. Dit betrof met name de keuze en omvang van enkele buffers en marges, waarmee in het PAS rekening is gehouden bij de berekende daling van de stikstofdepositie. Daarnaast waren er vragen over de aannames en berekeningen van de depositiebijdrage van de autonome ontwikkelingen. De onderbouwing in de brieven aan de Raad van State is onder meer voorzien van (aangepaste) factsheets, een briefrapport, een draaiboek en notities.

Motiveringsbrieven aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State

Om een totaaloverzicht te geven van deze onderbouwing zijn de brieven inclusief de bijbehorende bijlage hieronder te vinden:

• Brief 4 juli 2018 – Aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State – Beantwoording vragen tussenuitspraak
• Brief 19 juli 2018 – Aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State – Toezending definitieve notitie sleepvoetverbod
• Brief 17 januari 2019 – Aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State – Inzake GS van Limburg en GS van Gelderland handhaving Nbwet beweiden en bemesten
• Brief 17 januari 2019 – Aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State – Inzake vergunningzaken tbv zitting 14 februari
• Brief 1 februari 2019 – Aan Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State – Inzake nadere motivering deposities onder de drempelwaarden van 0,05 mol

Hervatten procedure en uitspraak

De afdeling bestuursrechtspraak heeft het onderzoek ter zitting hervat door op 14 februari 2019 alle bovengenoemde zaken gezamenlijk te behandelen. Waarbij zowel de betekenis van het arrest van het Europese Hof als de gevraagde nadere onderbouwing aan de orde kwamen.

Op 29 mei 2019 heeft de afdeling bestuursrechtspraak haar uitspraak gedaan in de beide PAS-zaken (ECLI:NL:RVS:2019:1603 en ECLI:NL:RVS:2019:1604)

Documentatie stikstofdossier

Lees hier meer over de actuele stand van zaken rondom het stikstofdossier.