De taal van de bij12 website is in het nederlands

Direct naar inhoud Direct naar menu Direct naar zoek formulier Direct naar inlogscherm

Link naar homepage BIJ12 - Werkt voor provincies, link naar homepage
Zoeken
Menu

U bent hier:

Home   ›   Onderwerpen   ›   Natuur en Landschap   ›   Subsidiestelsel Natuur en Landschap   ›   Het Agrarisch Natuurbeheer (ANLb)   ›   Kennisbank   ›   Doelsoorten   ›   Velduil

 
Lees voor

Filtermogelijkheden

Typ het woord waar u naar wil zoeken in het zoekveld hieronder en klik op ‘zoeken’.

Of maak uw keuze uit onderstaande filtermogelijkheden om snel de door u gewenste informatie te vinden.

Zoekformulier voor ANLb Kennisbank

Ketenpartner

Bekijk opties

Periode

Bekijk opties

Activiteit

Bekijk opties

Leefgebied

Bekijk opties

Doelsoort

Bekijk opties

Beheerfunctie

Bekijk opties

Beheeractiviteit

Bekijk opties

Beheerpakket

Bekijk opties

Velduil

Inhoud

  1. Beschrijving
  2. Komt voor in/op
  3. Doelsoortspecifieke terreinkenmerken
  4. Soortspecifieke maatregelen
  5. Factoren populatieontwikkeling
  6. Staat van instandhouding (per 2014)
  7. Meer informatie
  8. Gerelateerd leefgebied
Sfeerafbeelding voor Velduil

Beschrijving

Kenmerken: uil met donkere rug met talrijke vaalwitte vlekken. Buik en onderzijde vaalwit met zwarte streping. Maakt in vlucht een lichte indruk. Grote kop met opvallende, ronde gezichtssluier, felgele ogen en korte oorpluimpjes. Actief in schemering maar ook overdag. Wanneer aanwezig: hele jaar. Wintervogels (groten)deels afkomstig uit buitenland, tot diep in Rusland.

Habitatvoorkeur: van nature voorkomend in pioniersituaties, waarin piekaantallen van woelmuizen tot ontwikkeling kunnen komen. Dergelijke situaties doen zich voor in dynamische milieus onder invloed van de werking van wind en water. Deze dynamiek (in duinen, laag- en hoogvenen en graslanden in rivier- en beekdalen) is nu grotendeels ‘getemd’.

Broedhabitat en winterhabitat: open landschapstypen met hoog aanbod van woelmuizen en voldoende rust. Tegenwoordig een zeldzame broedvogel van duinvalleien en kwelders (voornamelijk Waddeneilanden, afnemende stand) en boerenland (enkele paren open akkergebieden Groningen en graslanden elders). In uitzonderlijk muizenrijke jaren (2014) tientallen paren in boerenland nestelend, vooral in graslanden op Friese vasteland. In sommige winters duidelijk talrijker door noordelijke en oostelijke vogels (voorheen soms invasieachtig, met honderden overwinteraars in pas ontgonnen Noordoostpolder en Flevoland, tegenwoordig landelijk meestal enkele tientallen).

Aantal broedsels: gewoonlijk 1, maar in zeer voedselrijke jaren 2, aantal eieren 7-10 (tot 14 in voedselrijke jaren), broedduur 24-28 dagen, nestjongenperiode 15 dagen, maar jongen pas na 30-48 dagen vliegvlug. Broedperiode: april-juni, in voedselrijke jaren broedsels in andere maanden mogelijk.

Voedsel (hele jaar, inclusief jongen): stapelvoedsel bestaat uit woelmuizen. In kustzones kunnen wadvogels een aanzienlijk deel van het dieet uitmaken. Foerageermethode: jagend in vlucht, ook wel vanaf paaltjes of andere uitkijkposten.

Komt voor in/op

Open akkerland, kwelders, duinen en heide.

Doelsoortspecifieke terreinkenmerken

Broedseizoen (mei-half augustus) Nestgelegenheid:

  • Schaars begroeide en open, weinig door mensen betreden gebieden met voldoende hoog voedselaanbod. Tegenwoordige voorkomen in akkerland beperkt tot Oost-en Noord-Groningen, in gebieden met relatief veel natuurbraak. Nest in lage vegetaties; binnen Groningse akkerbouwgebied aangetroffen in natuurbraak, wintertarwe, luzerne, laat gemaaid hooiland, jonge bosaanplant en droogstaande kavelsloot. Nest vaak nabij verhoging in landschap (uitkijkpost).

Broedseizoen voor en naseizoen(april-september) Voedsel:

  • Afname velduil in Nederland waarschijnlijk goeddeels te wijten aan verdwijnen van woelmuisrijke pionierssituaties en demping van muizencycli in agrarisch gebied.
    In agrarische graslanden is intensief graslandgebruik (ontwatering, hoge veebezetting, intensief maaibeheer, mestinjectie) belangrijkste oorzaak van verdwijnen van woelmuizen.
    Lokale explosie van veldmuizen in Friesland en enkele andere regio’s in 2014 leverde onverwacht veel broedgevallen op van velduilen.
    Velduilen zijn gevoelig voor verstoring, ook door recreanten.

Herfst/winter (oktober-maart):

  • Open, muizenrijke gebieden.
    Ruimere verspreiding dan in broedseizoen. In Groningen meestal te vinden in grootschalige percelen meerjarige natuurbraak.
  • Maakt gebruik van gezamenlijke roestplaatsen, meestal op de grond, soms ook in bomen in parkachtige setting (begraafplaatsen, woonwijken).
  • Binnen agrarisch cultuurlandschap benutten velduilen als roestplaats onder meer dijklichamen, begroeide of anderszins structuurrijke akkers en ruigere graslanden.
  • Roestplaatsen moeten rust en dekking bieden.

Soortspecifieke maatregelen

Broedseizoen (mei-half augustus) Nestgelegenheid:

  • Vermoedelijk is aanbod aan geschikte en veilige nesthabitat in open cultuurland niet de belangrijkste beperkende factor (zie Voedsel). Bij constatering broedgeval: Nestbeschermingsmaatregelen toepassen ter voorkoming van predatie.
  • Blok van 50×50 m beschermen;
  • Braakranden, braakpercelen en kavelsloten niet maaien voor 1 augustus of (bij late broedsels, vooral in voedselrijke jaren) nog latere datum.

Broedseizoen voor en naseizoen(april-september) Voedsel:

Habitatverbetering stoelt op herstel van pioniersituatie binnen agrarisch gebied resp.
verhoging van aanbod aan woelmuizen binnen leefgebieden van velduilen. In agrarisch cultuurlandschap kan dit bereikt worden door aanleg van:

  • Structuurrijke, meerjarige akkerranden;
  • Natuurbraakpercelen;
  • Eenjarige wintervoedselakkers;
  • ‘Vogelakker’, bestaande uit strokenteelt van een meerjarig natuurbraakmengsel, afgewisseld met een meerjarig gewas als klaver of luzerne.
  • Gebruik geen gewasbeschermingsmiddelen of meststoffen.

Herfst/winter (oktober-maart):

  • Verhoging van aanbod aan muizenrijke habitat ook ’s winters een zinvolle maatregel. Zie hierboven.
  • Bovendien stoppelvelden zo lang mogelijk laten liggen, tot 15 maart of nog later.
    Rust op en bij gezamenlijke roestplaatsen is belangrijk;
  • Voorkom verstoring.

Factoren populatieontwikkeling

  • Verdwijnen van dynamische milieus en bijbehorende pionierssituaties.
  • Afname van muizenrijke habitats en van muizenaantallen (ook in goede muizenjaren).
  • Agrarische activiteiten, zoals uitmaaien in grasland.
  • Deels weinig plaatstrouw met nomadische leefwijze.
  • Rondzwervend over grote afstanden op zoek naar gunstige voedselomstandigheden.
  • Gevoelig voor verstoring.

Staat van instandhouding (per 2014)

Broedvogel: zeer ongunstig
Verspreiding: zeer ongunstig
Populatie: zeer ongunstig
Leefgebied: zeer ongunstig
Toekomstverwachting: zeer ongunstig

Niet-broedvogel: Zeer ongunstig
Verspreiding: sterke afname
Populatie: onbekend
Leefgebied: matig ongunstig
Toekomstverwachting: matig ongunstig

Meer informatie

  • Bijlsma R.G., Hustings F. & Camphuysen C.J. 2001. Algemene en schaarse vogels van Nederland (Avifauna van Nederland 2). GMB Uitgeverij/KNNV Uitgeverij, Haarlem/Utrecht.
  • van Beusekom R. 2003. Bescherming Velduil op de agenda? Interne notitie Vogelbescherming Nederland, Zeist.
  • Bos J. & Koks B. 2013. Omvangrijke roestplaatsen van Veld- en Ransuilen in woonwijken rondom ZuidLimburgse hamsterreservaten. Kennen de hamsterreservaten een bruisend nachtleven? Limburgse Vogels 23: 13-20.
  • Vogel R.L., Bouwma I., Koese B., Kranenbarg J., La Haye M., Odé B., Sierdsema H., Sparrius L., Verburg P. & Zollinger R. 2013. Het belang van Nederland buiten de Ecologische Hoofdstructuur voor soorten van de Vogelrichtlijn en van bijlage V van de Habitatrichtlijn. Sovon-rapport 2013.015. Sovon, Nijmegen.
  • Wiersma P., Ottens H.J., Kuiper M., Schlaich A.E., Klaassen R.H.G., Vlaanderen O., Postma M. & Koks B.J. 2014. Analyse effectiviteit van het akkervogelbeheer in de Provincie Groningen. Rapport Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Scheemda.

Gerelateerd leefgebied

  • A12 Open akkerland

Hoofd menu

  • Home
  • Onderwerpen
    • Faunazaken
      • Schade voorkomen
        • Module Bevers en beverratten
        • Module Das
        • Module Duiven
        • Module Eenden
        • Module Ganzen
        • Module Haasachtigen
        • Module Hertachtigen
        • Module Hoenderachtigen (fazant en patrijs)
        • Module Kleine zangvogels
        • Module Koeten (meerkoet en waterhoen)
        • Module Kraaiachtigen
        • Module Meeuwen
        • Module Roofvogels
        • Module Wild zwijn
        • Module Woelmuizen, ratten en mollen
        • Module Wolven
        • Module Vossen en marterachtigen
        • Module Zwanen
      • Schade bestrijden
        • Een ontheffing tijdig aanvragen
        • Adequaat gebruik van de ontheffing
      • Tegemoetkoming aanvragen
        • Leges en eigen risico per provincie
        • Provinciale beleidsregels
        • Pachtovereenkomst
        • Taxaties
          • Gewasprijzen
          • Niet eens met de taxatie?
        • Geen tegemoetkoming
        • Vergoeding in ganzenrust- en foerageergebieden
          • De-minimisverklaring
        • Bezwaar en beroep
      • Schadecijfers
        • Infographics faunaschade
        • Ruimtelijke Monitor Faunaschade
        • Landelijk Meldpunt Faunaschade
      • Diersoorten uitgelicht
        • Wolf
          • Schade melden en overzicht
          • Schade voorkomen
          • Verspreiding wolf in Nederland
          • Verspreiding wolf in de Benelux
          • Monitoring
          • Ecologie
          • Wolf en mens
          • Bescherming en wet- en regelgeving
          • Beleid en organisatie
          • Veelgestelde vragen
        • Goudjakhals
        • Gans
        • Das
        • Roek
      • Onderzoek BIJ12
      • Maatschappelijke Adviesraad Faunaschade
    • Natuur en Landschap
      • De Index Natuur en Landschap
        • Toeslagen
        • Natuurtypen
        • Landschapselementtypen
        • Agrarische natuurtypen
      • Subsidiestelsel Natuur en Landschap
        • Over het Subsidiestelsel Natuur en Landschap
          • Nieuwsbrieven
          • Subsidie waarvoor?
          • Tarieven
            • Standaardkostprijzen
          • Beheerorganisatie SNL
          • Uitgangspunten SNL
          • Tijdlijn SNL
        • Veelgestelde vragen over het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL)
        • Natuurbeheer
          • Subsidie aanvragen voor natuur- en landschapsbeheer
        • Het Agrarisch Natuurbeheer (ANLb)
          • Kennisbank Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb)
          • Subsidie voor agrarisch natuurbeheer aanvragen
          • Nieuwsbrief Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer
          • Projectarchief Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016
            • Videoblogs
          • Subsidiecontracten gestart voor 1 januari 2016
        • Landschapsbeheer
        • Certificering SNL
        • Kwaliteitsimpuls: investeringen en functieverandering
        • Regeling en verordening
        • Het Natuurbeheerplan
          • Natuurbeheerplan maken en vaststellen
            • Hoe komt het Natuurbeheerplan tot stand
        • Openstellingsbesluiten SNL
        • SNL-applicatie
          • Instructies SNL-applicatie
        • Procesbeschrijvingen SNL
      • Monitoring en Natuurinformatie
        • Inwinning en verwerking van vegetatiegegevens
          • Over Vegetatiekarteringen
          • Remote sensing
            • Project duinen en kwelders
            • Project heidevergrassing
          • Webinar ‘Vergelijken van vegetatiekarteringen’
        • Monitoring Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer
        • Normkosten monitoring
        • Voorzieningen en rekentools
          • Rekenmodule Natuurkwaliteit voor Natuurnetwerk Nederland
        • Helpdesk monitoring en veelgestelde vragen
        • Leefgebiedkaarten Natura 2000 en PAS
        • Procesindicatoren
        • Natuurinclusieve Energietransitie
      • Kennisdocumenten Soorten – Natuurbescherming
      • Voortgangsrapportage Natuur
        • Gegevensleveringen
        • Natuurmeting op Kaart
      • Natuurgegevens uniform uitwisselen (IMNa)
        • Informatiemodel Natuur (IMNa)
      • Catalogus Groenblauwe Diensten
        • Catalogus raadplegen
        • Organisatie en Adviescommissie CGBD
      • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
      • Natura 2000 beheerplannen
      • Informatiehuis Natuur
        • InformatieKaart Natuur
      • Soorten en gebieden beschermde natuur in wetgeving en beleid
      • Natuurbeheer Kennis en Praktijk
      • Natuurwetten en regelgeving
        • Europese richtlijnen en verdragen
          • Vogel- en Habitatrichtlijn
          • Gemeenschappelijk Landbouwbeleid
          • Kaderrichtlijn Water
          • Nitraatrichtlijn
          • Verdrag van Malta
        • Nederlandse wetten en regelingen
          • Nalevingsstrategie Natuurwetgeving
          • Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)
          • Wet Inrichting Landelijk Gebied
          • Wet Milieubeheer
          • Wet natuurbescherming
          • Wet op Ruimtelijke Ordening
          • Wet op de Archeologische Monumentenzorg
          • Waterschapswet
        • Provinciale verordeningen
          • Omgevingswet
          • Subsidiestelsel Natuur en Landschap
          • Wet natuurbescherming
          • Bestemmingsplan
      • Productencatalogus
        • Standaarden
          • Informatiemodel Natuur (IMNa)
            • IMNa Natuurbeheer
            • IMNa Natuurkwaliteit
            • IMNa Vegetatie en Habitats
            • IMNa Natuurontwikkeling
          • Index Natuur en Landschap
            • Natuurtypen
            • Agrarische natuurtypen
            • Landschapselementtypen
            • Standaardkostprijzen natuurbeheer
          • Catalogus Groenblauwe Diensten
            • Koppeltabel ANLb
          • Gegevensleveringsovereenkomst (GLO)
          • Gegevensleveringsprotocol (GLP)
          • NDFF Codes
          • NDFF Taxonomie
        • Methodieken
          • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • NDFF Validatie
            • NDFF Protocollen
        • Ondersteuning (Extern)
          • Applicaties
            • Flamingo kaartviewer
            • eFormulieren
          • Helpdesk
            • Helpdesk Catalogus Groenblauwe diensten
            • Helpdesk Stikstof & Natura 2000
            • Monitoring helpdesk
            • GBO Helpdesk
            • Serviceteam NDFF
          • Databank
            • CDS INSPIRE
            • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • Bestand Veehouderij Bedrijven (BVB)
            • Landelijk Grondwater Register (LGR)
        • Ondersteuning (Intern)
          • Ketenprocesmodellen
          • Productbeschrijvingen
          • Procesbeschrijvingen
          • Formats
            • Template Project Start Architectuur PSA
            • Template Functioneel Ontwerp (FO)
            • Template Technisch Ontwerp (TO)
            • Generieke Test Afspraken (GTA)
          • Applicaties
            • Rapportagetool Voortgangsrapportage Natuur
          • Productencatalogus
        • Portals
          • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • WebObs
            • NDFF Kansenkaart
            • NDFF Verspreidingskaart
            • NDFF Onderzoeksvolledigheidskaart
            • Het Natuurloket
            • NDFF In- en uitvoerportalen
            • NDFF website
            • NDFF Validatieportaal
          • SNL 2.0 applicatie
            • SNL applicatie (Toolkit)
          • Applicatie Catalogus Groenblauwe diensten
          • LGR Online
          • BIJ12 website
        • Data
          • NDFF datasets
          • Faunaschadecijfers
        • Documenten
          • Landelijk beeld Natuurbeheerplannen
          • Handreiking Faunaschade
          • Besluiten op tegemoetkomingsverzoeken Faunaschade
          • Onderzoeksrapporten BIJ12 Faunazaken
          • NDFF Risicoanalyse voor informatie m.b.t. Flora- en faunawet
        • Formats
          • Format voortgangsrapportage natuurnetwerk
          • Formulier Gebiedsaanvraag
          • Format Beschikking
          • GegevensLeveringsProtocol
          • Modelverordening
          • Openstellingsbesluit
          • Integraal Programma van Eisen (PvE) certificering 2023
          • Faunaschaderegistratie
          • Verzoeken tegemoetkoming faunaschade
        • Kaarten
          • Landelijke Beheergebied Ambitiekaart
          • Landelijke beheertypenkaart
          • Voortgangsrapportage Natuur (VRN)
    • Stikstof en Natura 2000
      • Informatiepunt Stikstof en Natura 2000
        • Helpdesk Stikstof en Natura 2000
          • Contactgegevens bevoegde gezagen
        • Campus
        • Veelgestelde vragen
      • Vergunningen en toestemmingsbesluiten
        • Vergunning aanvragen of niet?
        • Referentiesituatie
        • Voortoets stikstof
        • Passende Beoordeling
        • Provinciale beleidsregels salderen
        • Intern salderen
        • Extern salderen
        • Verleasen
        • ADC-toets
        • Aanvraag indienen
        • Interimmers
        • Omzetten PAS-melding
          • Toelichting gegevens en afkortingen
        • Stikstofregistratiesysteem (SSRS)
        • Besluit emissiearme huisvesting
      • AERIUS
      • Natuur, Monitoring & Gebiedsgerichte aanpak
        • Waarom vormt stikstof een probleem?
        • Natura 2000-gebieden
        • Habitatkaarten
        • Monitoring
        • Herstelmaatregelen
        • Gebiedsgerichte Aanpak Stikstof
        • Programma Natuur: Lerende samenwerking
          • Meer over het Programma Natuur
      • Ontwikkeling van het stikstofdossier
    • Informatieproducten van provincies
    • AdviesCommissie Schade Grondwater
      • Instellingsbesluiten van provincies
      • Jaarverslagen, rapporten en projecten
      • Kwaliteitsmanagementsysteem
      • Contact- en gebouwschadeformulier
    • Subsidieregeling opruiming drugsafval
      • Aanvragen subsidie opruimen drugsafval
      • Veelgestelde vragen
  • Contact
  • Vergaderen
  • Partners
  • Actueel
    • Downloads
    • Nieuws
    • Agenda
  • Over BIJ12
    • Over BIJ12
      • Unit Faunazaken
      • Unit Natuurinformatie en -beheer
      • Unit Stikstof en Natura 2000
      • Unit GBO provincies
        • Portfolio
      • AdviesCommissie Schade Grondwater
    • Pers
    • Werken bij BIJ12
    • Routebeschrijving
  • Inloggen
  • Bezoek onze Twitter pagina
  • Bezoek onze LinkedIn pagina

Inhoud

  • Faunazaken
  • Natuur en Landschap
  • Stikstof en Natura 2000
  • Applicaties en Beheer
  • AdviesCommissie Schade Grondwater
  • Subsidieregeling opruiming drugsafval

Snel naar

  • Faunaschade voorkomen
  • Wolf
  • Helpdesk Stikstof en Natura 2000
  • Kennisbank Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 
  • Voortgangsrapportages Natuur
  • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)

Over BIJ12

  • Over BIJ12
  • Pers
  • Werken bij BIJ12
  • Partners
  • Nieuws
  • Contact

Andere pagina's

  • Privacyverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
  • Colofon

Terug naar boven