Gebiedsgerichte Aanpak Stikstof

Met de Gebiedsgerichte Aanpak Stikstof werken provincies samen met het Rijk en gebiedspartners aan het terugdringen van de stikstofbelasting in Natura 2000-gebieden. De kaders voor deze gebiedsprocessen worden gevormd door de richtinggevende gebiedsdoelen, die aangeven wat de stikstofreductie in een bepaald gebied moet zijn. In juni 2022 zijn de richtinggevende doelen vastgesteld. Deze staan nog niet vast, maar geven richting aan de gebiedsprocessen. In juli 2023 worden de definitieve gebiedsdoelen vastgesteld in de gebiedsplannen. De aanpak verschilt per gebied, want elk gebied is anders. Waar mogelijk worden ook andere problemen aangepakt zoals verdroging en versnippering.

*Deze infographic geeft een beeld van de gebiedsgerichte aanpak Stikstofreductie en Natuurverbetering*

Waterschappen en gemeenten, agrariërs, ondernemers en natuurorganisaties denken allemaal mee. Er wordt ook samenhang gezocht met maatregelen voor klimaat, energie en leefbaarheid. Provincies zetten zich ervoor in dat de bronmaatregelen van de Rijksoverheid om de uitstoot van stikstof terug te dringen, gericht en efficiënt in de gebieden worden ingezet. De Gebiedsgerichte Aanpak is een lerende aanpak. Het IPO ondersteunt dit proces door de uitwisseling van kennis te organiseren en praktijkervaringen van de ene provincie te delen met de andere.

Gebiedsproces

In een gebiedsproces gaan overheden, ondernemers, maatschappelijke organisaties en burgers met elkaar op zoek naar een aanpak om de opgaven voor natuur, stikstof, water en klimaat in samenhang op te pakken. Per gebied wordt bekeken wat de mogelijkheden zijn. Provincies bepalen zelf het aantal gebiedsprocessen. Dit kan bijvoorbeeld per Natura 2000-gebied zijn, of een clustering van Natura 2000-gebieden, of een met elkaar samenhangend gebied in een provincie. Dit is maatwerk, per provincie.

Gebiedsplan

De gebiedsgerichte aanpak is verankerd in de wet Stikstofreductie en Natuurverbetering (Wsn). Iedere provincie werkt dit uit in een eigen gebiedsplan. Het gebiedsplan beschrijft:

Wat er in een gebied moet gebeuren – de opgave
Uitkomsten van onderzoek hoe het gebied ervoor staat qua natuur – natuurdoel analyse
Wat partijen met elkaar afspreken – het gebiedsproces
De voorspelling of we zo onze doelen halen

Sommige Natura 2000-gebieden liggen in meerdere provincies en stikstof stopt niet bij provincie- en landsgrenzen, een gezamenlijke aanpak is dus belangrijk. Klik op het plaatje van onderstaande ‘roadmap’ om te zien hoe de gebiedsplannen tot stand komen.

Veelgestelde vragen

Waarom is voor een Gebiedsgerichte Aanpak gekozen?

Zowel de eisen die de Natura 2000-gebieden stellen aan de stikstofbelasting als de maatschappelijk economische ontwikkelingen verschillen per gebied. Het is daarom logisch om de opgaven – naast een landelijke aanpak – ook gebiedsgericht te benaderen. Dit is ook wat de commissie Remkes aanbeveelt. De situatie in Oost Groningen verschilt immers bijvoorbeeld sterk van die van het verstedelijkte zuid westen van ons land. En Limburg is weer heel anders dan Flevoland. Oorzaken van teveel stikstof, de bodem, de behoefte aan ruimte en het voorkomen van bijzondere natuur verschilt sterk per gebied en vraagt dus steeds een andere aanpak.