Standaardkostprijzen

De standaardkostprijzen per beheertype zijn onderdeel van de Index Natuur en Landschap. Met de standaardkostprijzen (SKP) wordt beoogd de werkelijke, gemiddelde kosten van adequaat natuur- en landschapsbeheer in beeld te brengen als basis voor een uniforme subsidieverlening. Kostprijzen zijn echter een momentopname en er zijn veel factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling ervan. Daarom zijn de SKP’s in de afgelopen jaren regelmatig geactualiseerd.

Het tarief voor natuurbeheer van het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) is een percentage (84%) van de standaardkostprijs.

Werkwijze totstandkoming standaardkostprijzen

In onderstaande figuur wordt schematisch weergegeven hoe de totstandkoming van SKP’s in zijn werk gaat.

Op deze wijze zijn voor alle beheertypen en de bijdragen voor varen, voorzieningen en schapen de standaardkostprijzen bepaald die sinds 2010 de basis vormen voor het vaststellen van de SNL-tarieven voor natuurbeheer. De standaardkostprijzen worden jaarlijks geactualiseerd voor loon- en prijsontwikkeling.

De systematiek van het berekenen van de SKP’s voor landschapsbeheer is in grote lijnen hetzelfde als voor natuurbeheer. Belangrijk verschil is dat de kosten bij landschapsbeheer vaak niet per hectare berekend worden, maar bijvoorbeeld per stuk, per 100 strekkende meter of per are.

Actualisatie standaardkostprijzen

Er wordt via drie sporen gewerkt aan de actualisatie van de standaardkostprijzen voor natuur- en landschapsbeheer voor nieuwe subsidieaanvragen:

De reguliere, jaarlijkse actualisatie van de standaardkostprijzen.
Het vaststellen en implementeren van onafhankelijke tijdnormen voor activiteiten waarvoor nog geen onafhankelijk tijdnorm bekend is.
De evaluatie van de standaardkostprijzen (eens per 5 jaar).

Jaarlijkse actualisatie standaardkostprijzen

Jaarlijks wordt bij het bepalen van de standaardkostprijzen gebruik gemaakt van nieuwe tarieven voor arbeid, materialen en materieel (middelkosten). Deze tarieven worden jaarlijks bepaald door Wageningen Environmental Research (WENR). De arbeidskosten worden gebaseerd op de raam-cao Bos en Natuur, inclusief wettelijke of in de cao vastgelegde premies en vergoedingen. De kosten voor materieel zijn berekend uit de kosten voor afschrijving, rente, brandstof, onderhoud, verzekering, stalling en veiligheidsmiddelen.

Meten onafhankelijke tijdnormen

In de standaardkostprijzen, die in de beginperiode van de SNL werden gebruikt, waren de tijdnormen van een aantal activiteiten nog gebaseerd op ervaringscijfers van de beheerders. Voor deze activiteiten waren nog geen onafhankelijke tijdnormen bekend. WENR heeft in de periode 2011-2015 voor deze activiteiten onafhankelijke tijdnormen bepaald. Deze zijn in 2015 geïmplementeerd in de standaardkostprijzen en werken door in de tarieven voor 2016 en volgende jaren. WENR voert jaarlijks tijdmetingen uit voor nieuw materiaal en/of nieuwe bewerkingsmethoden. Zodra provincies en beheerders overeenstemming hebben over de aangepaste tijdnormen, worden ze verwerkt in de standaardkostprijzen.

Evaluatie standaardkostprijzen

De commissie Verheijen heeft in 2009 een audit uitgevoerd op de methodiek voor de standaardkostprijzen. De commissie geeft geadviseerd om eens per 5 jaar een evaluatie van de standaardkostprijsmethodiek uit te voeren. Daarbij wordt onder andere gekeken naar of de gebruikte methodes nog steeds aansluiten bij de huidige beheerpraktijk. De eerste evaluatie is eind 2014 gestart met een vooronderzoek. De verbeterpunten die daaruit naar voren zijn gekomen, zijn in 2015 opgepakt en geïmplementeerd in 2016. Eind 2019 is een nieuwe evaluatie van de standaardkostprijzen gestart. Bekijk hier de enquête naar uitgevoerd beheer 2020.