De taal van de bij12 website is in het nederlands

Direct naar inhoud Direct naar menu Direct naar zoek formulier Direct naar inlogscherm

Link naar homepage BIJ12 - Werkt voor provincies, link naar homepage
Zoeken
Menu

U bent hier:

Home   ›   Onderwerpen   ›   Natuur en Landschap   ›   Subsidiestelsel Natuur en Landschap   ›   Het Agrarisch Natuurbeheer (ANLb)   ›   Kennisbank   ›   Doelsoorten   ›   Scholekster

 
Lees voor

Filtermogelijkheden

Typ het woord waar u naar wil zoeken in het zoekveld hieronder en klik op ‘zoeken’.

Of maak uw keuze uit onderstaande filtermogelijkheden om snel de door u gewenste informatie te vinden.

Zoekformulier voor ANLb Kennisbank

Ketenpartner

Bekijk opties

Periode

Bekijk opties

Activiteit

Bekijk opties

Leefgebied

Bekijk opties

Doelsoort

Bekijk opties

Beheerfunctie

Bekijk opties

Beheeractiviteit

Bekijk opties

Beheerpakket

Bekijk opties

Scholekster

Inhoud

  1. Beschrijving
  2. Komt voor in/op
  3. Periode
  4. Doelsoortspecifieke terreinkenmerken
  5. Soortspecifieke maatregelen
  6. Factoren populatieontwikkeling
  7. Staat van instandhouding (per 2014)
  8. Meer informatie
  9. Gerelateerd leefgebied
Sfeerafbeelding voor Scholekster

Beschrijving

Kenmerken: forse steltloper met opvallend lange rode snavel, oranjeroze poten en een zwart-wit verenkleed.Wanneer aanwezig: hele jaar, maar in weidegebieden voornamelijk februari/maart-juli/augustus. Merendeel Nederlandse vogels overwintert in Wadden- en Deltagebied, een deel trekt bij strenge vorst weg.

Habitatvoorkeur: in boerenland in open graslanden of akkers. Daarnaast op kwelders en schorren.

Broedhabitat: Hoogste dichtheden in binnenland op open graslanden op klei en veen in Noord- en West-Nederland. Bij afwisseling van gras en bouwland liggen de nesten vaak op bouwland. Aantal broedsels: 1, aantal eieren 3-4 (binnenland), broedduur 24-27 dagen, kuikens (nestvlieder) vliegvlug na ca. 28 dagen. Broedperiode: eind april/mei-juli.

Voedsel volwassen en jongen: in weidegebieden voornamelijk wormen en insecten(larven), met name emelten. Foerageerwijze: zoekt voedsel op de grond.

Komt voor in/op

Open grasland, open akkerland, kust, steden en dorpen.

Periode

Mei-juli.

Doelsoortspecifieke terreinkenmerken

Aankomst uit winterverblijf en vestiging in territorium (februari-maart):

  • Groepen op traditionele verzamelplaatsen, vaak aan de rand van water (kanaaloevers, plassen en meren, kan ook plas-dras situatie zijn). Plaatselijke broedvogels brengen hier aan het begin van het broedseizoen veel tijd door. Maken korte uitstapjes naar toekomstige, vaak bekende broedlocatie.
  • Hoe opener het landschap, hoe hoger de dichtheden aan broedende scholeksters (75% van de maximale dichtheid aan territoria wordt bereikt op 43 m van opgaande structuren).

Aankomst eieren (mei-juli):

  • Scholeksters beginnen pas na 3-8 jaar te broeden. Ze zijn in hoge mate trouw aan hun broedplaats.
  • Nesten worden op akkerland gemaakt als dat nog kaal is.
  • Max. verstoringsafstand:
    • 200-300 m van (boom)beplanting;
    • 150-250 m van gebouwen;
    • 200-300 m van wegen (neemte toe met grootte en gebruiksintensiteit van weg).

Aanwezigheid van jongen (mei-juli):

  • Kuikens in het veld vanaf begin mei tot begin augustus, maar bulk half mei tot begin juli.
  • Kuikens worden gevoerd door de ouders in het broedterritorium. De ouders kunnen met de kuikens door het veld lopen, of het voedsel vliegend of lopend transporteren naar een plek waar het kuiken zich
    kan verstoppen.
  • Waarschijnlijk is er in de meeste gevallen geen of weinig geschikt voedsel voor de kuikens op
    akkerland. Kuikens kunnen er zich wel verstoppen als de ouders voedsel van nabijgelegen weilanden of wadgebieden transporteren.
  • Indien aanwezig, kunnen kuikens opgroeien in grasland (korte vegetaties, ongemaaid, meestal
    beweid). Anders op zwarte grond (incl. maïsland).

Soortspecifieke maatregelen

Aankomst uit winterverblijf en vestiging in territorium (februari-maart):

  • Gunstig terreinbeheer lang (liefst tientallen jaren) aanhouden en niet jaarlijks wisselen. Scholeksters leven immers extreem lang en zijn zeer plaatstrouw.

Aanwezigheid van eireren (mei-juli):

  • Liever geen werkzaamheden op perceel in deze periode. Indien wel, dan nesten markeren en min. 50 m2 eromheen laten staan.

Aanwezigheid jongen (mei-juli):

  • Bij werkzaamheden op bouwland letten op kuikens.
  • Uitstel van bewerkingen in maïsstoppel en inzaai van
    ‘nieuwe’ maïs tot na 15 mei, in combinatie met aanleg
    braakstroken langs perceel als refugium voor opgroeiende kuikens dat dekking en voedsel
    biedt. Experimenten in Noord-Brabant in 2012 en 2013 met beide maatregelen waren
    veelbelovend (goed broedsucces). Mogelijk dat
    onbemeste grasstroken eenzelfde effect geven.
  • Afvlakken van slootkanten zodat een brede natte zone
    ontstaat waarin kuikens voedsel kunnen vinden.
    Hiermee kan tevens worden voorkomen dat kuikens bij het oversteken van sloten verdrinken.

Factoren populatieontwikkeling

Aanvankelijk sterke toename in agrarisch gebied (soort was kustvogel) door kolonisatie van binnenlandse graslanden. Vanaf ca. 1990 hier afname door verminderde reproductie (gevolg van intensiever grondgebruik, met vaker maaien, verlaging waterpeil enz.) en toegenomen wintersterfte (onder overwinteraars in met name Waddengebied, samenvallend met intensieve schelpdierenvisserij aldaar).

Staat van instandhouding (per 2014)

Niet­ broedvogel: zeer ongunstig
Verspreiding: gunstig
Populatie: zeer ongunstig
Leefgebied: matig ongunstig
Toekomstverwachting: matig ongunstig

Broedvogel: zeer ongunstig
Verspreiding: stabiel of fluctuerend
Populatie: matige afname
Leefgebied: matig ongunstig
Toekomstverwachting: zeer ongunstig

Meer informatie

  • Alterra 2008. www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/documenten/profielen/vogels/profiel_vogel_A130.pdf
  • Beintema A., Moedt O. & Ellinger D. 1995. Ecologische atlas van de Nederlandse weidevogels. Schuyt & co, Haarlem.
  • Bijlsma R.G., Hustings F., & Camphuysen C.J. 2001. Algemene en schaarse vogels van Nederland (Avifauna van Nederland 2). GMB Uitgeverij/ KNNV Uitgeverij, Haarlem/ Utrecht.
  • Buij R., Schotman A., Sierdsema H. & Melman D. 2013 Het belang van Akkerland voor weidevogels in de Provincie Noord-Holland. Alterra-notitie, Wageningen.
  • Camphuysen C.J., Ens B.J., Heg D., Hulscher J.B., van der Meer J. & Smit C.J. 1996. Oystercatcher Haematopus ostralegus winter mortality in The Netherlands: the effect of severe weather and food supply. Ardea 84: 469-492.
  • Ens B.J., Aarts B., Hallmann C., Oosterbeek K., Sierdsema H., Slaterus R., Troost G., van Turnhout C., Wiersma P., van Winden E. & Nienhuis J. 2011. Scholeksters in de knel: onderzoek naar de oorzaken van de dramatische achteruitgang van de Scholekster in Nederland. SOVON-onderzoeksrapport 2011/13, SOVON Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
  • Ens B.J., van de Pol M. & Goss-Custard J.D. 2014. The Study of Career Decisions: Oystercatchers as Social Prisoners. In: Marc Naguib L.B. (red.), Advances in the Study of Behavior, p. 343-420. Academic Press.
  • van der Geld, J., Groen N.M. & van ‘t Veer 2013. Weidevogels in een veranderend landschap: meer kleur in het grasland. KNNV Uitgeverij, Zeist
  • Goss-Custard J.D., Durell S.E.A.l.V.d., Goater C.P., Hulscher J.B., Lambeck R.H.D., Meininger P.L. & Urfi J. 1996. How Oystercatchers survive the winter. In: Goss-Custard J.D. (red.). The Oystercatcher: From Individuals to Populations, p. 155-185. Oxford University Press, Oxford.
  • Kampichler C., Sierdsema H., Roodbergen M. & Ens B.J. 2013. Ruimtelijke analyses van dichtheden en trends van binnendijks broedende Scholeksters. Sovon-rapport 2013-08, Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
  • Kleijn D., Lamers L., van Kats R., Roelofs J., van ’t Veer R. 2009 Ecologische randvoorwaarden voor weidevogelsoorten in het broedseizoen, Resultaten van een pilotstudie in het Wormer- en Jisperveld Rapport DK nr 2009/dk103. Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Ede.
  • Landschap Noord-Holland 2010, Kernkwaliteiten Laag Holland: weidevogels en moerasvogels (hoofdstuk 3).
  • Oosterveld E.B., Bruinzeel L. & Wymenga E. in prep. 2013. Ecologie van weidevogels: Kennisbundeling voor bescherming en beheer. A&W rapport 1831 Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek, Feanwâlden.
  • Oosterveld E.B., Klein D. & Schekkerman H. 2008. Ecologische kenmerken van Weidevogeljongen en de invloed van beheer op overleving. Rapport DK nr 2008/090. Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Ede.
  • van der Vliet 2013. Closing in on meadow birds, coping with a changing landscape in the Netherlands. Proefschrift Universiteit van Utrecht, Geowetenschappen. Utrecht.

Gerelateerd leefgebied

  • A11 Open grasland
  • A12 Open akkerland

Hoofd menu

  • Home
  • Onderwerpen
    • Faunazaken
      • Schade voorkomen
        • Module Bevers en beverratten
        • Module Das
        • Module Duiven
        • Module Eenden
        • Module Ganzen
        • Module Haasachtigen
        • Module Hertachtigen
        • Module Hoenderachtigen (fazant en patrijs)
        • Module Kleine zangvogels
        • Module Koeten (meerkoet en waterhoen)
        • Module Kraaiachtigen
        • Module Meeuwen
        • Module Roofvogels
        • Module Wild zwijn
        • Module Woelmuizen, ratten en mollen
        • Module Wolven
        • Module Vossen en marterachtigen
        • Module Zwanen
      • Schade bestrijden
        • Een ontheffing tijdig aanvragen
        • Adequaat gebruik van de ontheffing
      • Tegemoetkoming aanvragen
        • Leges en eigen risico per provincie
        • Provinciale beleidsregels
        • Pachtovereenkomst
        • Taxaties
          • Gewasprijzen
          • Niet eens met de taxatie?
        • Geen tegemoetkoming
        • Vergoeding in ganzenrust- en foerageergebieden
          • De-minimisverklaring
        • Bezwaar en beroep
      • Schadecijfers
        • Infographics faunaschade
        • Ruimtelijke Monitor Faunaschade
        • Landelijk Meldpunt Faunaschade
      • Diersoorten uitgelicht
        • Wolf
          • Schade melden en overzicht
          • Schade voorkomen
          • Verspreiding wolf in Nederland
          • Verspreiding wolf in de Benelux
          • Monitoring
          • Ecologie
          • Wolf en mens
          • Bescherming en wet- en regelgeving
          • Beleid en organisatie
          • Veelgestelde vragen
        • Goudjakhals
        • Gans
        • Das
        • Roek
      • Onderzoek BIJ12
      • Maatschappelijke Adviesraad Faunaschade
    • Natuur en Landschap
      • De Index Natuur en Landschap
        • Toeslagen
        • Natuurtypen
        • Landschapselementtypen
        • Agrarische natuurtypen
      • Subsidiestelsel Natuur en Landschap
        • Over het Subsidiestelsel Natuur en Landschap
          • Nieuwsbrieven
          • Subsidie waarvoor?
          • Tarieven
            • Standaardkostprijzen
          • Beheerorganisatie SNL
          • Uitgangspunten SNL
          • Tijdlijn SNL
        • Veelgestelde vragen over het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL)
        • Natuurbeheer
          • Subsidie aanvragen voor natuur- en landschapsbeheer
        • Het Agrarisch Natuurbeheer (ANLb)
          • Kennisbank Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb)
          • Subsidie voor agrarisch natuurbeheer aanvragen
          • Nieuwsbrief Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer
          • Projectarchief Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016
            • Videoblogs
          • Subsidiecontracten gestart voor 1 januari 2016
        • Landschapsbeheer
        • Certificering SNL
        • Kwaliteitsimpuls: investeringen en functieverandering
        • Regeling en verordening
        • Het Natuurbeheerplan
          • Natuurbeheerplan maken en vaststellen
            • Hoe komt het Natuurbeheerplan tot stand
        • Openstellingsbesluiten SNL
        • SNL-applicatie
          • Instructies SNL-applicatie
        • Procesbeschrijvingen SNL
      • Monitoring en Natuurinformatie
        • Inwinning en verwerking van vegetatiegegevens
          • Over Vegetatiekarteringen
          • Remote sensing
            • Project duinen en kwelders
            • Project heidevergrassing
          • Webinar ‘Vergelijken van vegetatiekarteringen’
        • Monitoring Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer
        • Normkosten monitoring
        • Voorzieningen en rekentools
          • Rekenmodule Natuurkwaliteit voor Natuurnetwerk Nederland
        • Helpdesk monitoring en veelgestelde vragen
        • Leefgebiedkaarten Natura 2000 en PAS
        • Procesindicatoren
        • Natuurinclusieve Energietransitie
      • Kennisdocumenten Soorten – Natuurbescherming
      • Voortgangsrapportage Natuur
        • Gegevensleveringen
        • Natuurmeting op Kaart
      • Natuurgegevens uniform uitwisselen (IMNa)
        • Informatiemodel Natuur (IMNa)
      • Catalogus Groenblauwe Diensten
        • Catalogus raadplegen
        • Organisatie en Adviescommissie CGBD
      • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
      • Natura 2000 beheerplannen
      • Informatiehuis Natuur
        • InformatieKaart Natuur
      • Soorten en gebieden beschermde natuur in wetgeving en beleid
      • Natuurbeheer Kennis en Praktijk
      • Natuurwetten en regelgeving
        • Europese richtlijnen en verdragen
          • Vogel- en Habitatrichtlijn
          • Gemeenschappelijk Landbouwbeleid
          • Kaderrichtlijn Water
          • Nitraatrichtlijn
          • Verdrag van Malta
        • Nederlandse wetten en regelingen
          • Nalevingsstrategie Natuurwetgeving
          • Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)
          • Wet Inrichting Landelijk Gebied
          • Wet Milieubeheer
          • Wet natuurbescherming
          • Wet op Ruimtelijke Ordening
          • Wet op de Archeologische Monumentenzorg
          • Waterschapswet
        • Provinciale verordeningen
          • Omgevingswet
          • Subsidiestelsel Natuur en Landschap
          • Wet natuurbescherming
          • Bestemmingsplan
      • Productencatalogus
        • Standaarden
          • Informatiemodel Natuur (IMNa)
            • IMNa Natuurbeheer
            • IMNa Natuurkwaliteit
            • IMNa Vegetatie en Habitats
            • IMNa Natuurontwikkeling
          • Index Natuur en Landschap
            • Natuurtypen
            • Agrarische natuurtypen
            • Landschapselementtypen
            • Standaardkostprijzen natuurbeheer
          • Catalogus Groenblauwe Diensten
            • Koppeltabel ANLb
          • Gegevensleveringsovereenkomst (GLO)
          • Gegevensleveringsprotocol (GLP)
          • NDFF Codes
          • NDFF Taxonomie
        • Methodieken
          • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • NDFF Validatie
            • NDFF Protocollen
        • Ondersteuning (Extern)
          • Applicaties
            • Flamingo kaartviewer
            • eFormulieren
          • Helpdesk
            • Helpdesk Catalogus Groenblauwe diensten
            • Helpdesk Stikstof & Natura 2000
            • Monitoring helpdesk
            • GBO Helpdesk
            • Serviceteam NDFF
          • Databank
            • CDS INSPIRE
            • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • Bestand Veehouderij Bedrijven (BVB)
            • Landelijk Grondwater Register (LGR)
        • Ondersteuning (Intern)
          • Ketenprocesmodellen
          • Productbeschrijvingen
          • Procesbeschrijvingen
          • Formats
            • Template Project Start Architectuur PSA
            • Template Functioneel Ontwerp (FO)
            • Template Technisch Ontwerp (TO)
            • Generieke Test Afspraken (GTA)
          • Applicaties
            • Rapportagetool Voortgangsrapportage Natuur
          • Productencatalogus
        • Portals
          • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)
            • WebObs
            • NDFF Kansenkaart
            • NDFF Verspreidingskaart
            • NDFF Onderzoeksvolledigheidskaart
            • Het Natuurloket
            • NDFF In- en uitvoerportalen
            • NDFF website
            • NDFF Validatieportaal
          • SNL 2.0 applicatie
            • SNL applicatie (Toolkit)
          • Applicatie Catalogus Groenblauwe diensten
          • LGR Online
          • BIJ12 website
        • Data
          • NDFF datasets
          • Faunaschadecijfers
        • Documenten
          • Landelijk beeld Natuurbeheerplannen
          • Handreiking Faunaschade
          • Besluiten op tegemoetkomingsverzoeken Faunaschade
          • Onderzoeksrapporten BIJ12 Faunazaken
          • NDFF Risicoanalyse voor informatie m.b.t. Flora- en faunawet
        • Formats
          • Format voortgangsrapportage natuurnetwerk
          • Formulier Gebiedsaanvraag
          • Format Beschikking
          • GegevensLeveringsProtocol
          • Modelverordening
          • Openstellingsbesluit
          • Integraal Programma van Eisen (PvE) certificering 2023
          • Faunaschaderegistratie
          • Verzoeken tegemoetkoming faunaschade
        • Kaarten
          • Landelijke Beheergebied Ambitiekaart
          • Landelijke beheertypenkaart
          • Voortgangsrapportage Natuur (VRN)
    • Stikstof en Natura 2000
      • Informatiepunt Stikstof en Natura 2000
        • Helpdesk Stikstof en Natura 2000
          • Contactgegevens bevoegde gezagen
        • Campus
        • Veelgestelde vragen
      • Vergunningen en toestemmingsbesluiten
        • Vergunning aanvragen of niet?
        • Referentiesituatie
        • Voortoets stikstof
        • Passende Beoordeling
        • Provinciale beleidsregels salderen
        • Intern salderen
        • Extern salderen
        • Verleasen
        • ADC-toets
        • Aanvraag indienen
        • Interimmers
        • Omzetten PAS-melding
          • Toelichting gegevens en afkortingen
        • Stikstofregistratiesysteem (SSRS)
        • Besluit emissiearme huisvesting
      • AERIUS
      • Natuur, Monitoring & Gebiedsgerichte aanpak
        • Waarom vormt stikstof een probleem?
        • Natura 2000-gebieden
        • Habitatkaarten
        • Monitoring
        • Herstelmaatregelen
        • Gebiedsgerichte Aanpak Stikstof
        • Programma Natuur: Lerende samenwerking
          • Meer over het Programma Natuur
      • Ontwikkeling van het stikstofdossier
    • Informatieproducten van provincies
    • AdviesCommissie Schade Grondwater
      • Instellingsbesluiten van provincies
      • Jaarverslagen, rapporten en projecten
      • Kwaliteitsmanagementsysteem
      • Contact- en gebouwschadeformulier
    • Subsidieregeling opruiming drugsafval
      • Aanvragen subsidie opruimen drugsafval
      • Veelgestelde vragen
  • Contact
  • Vergaderen
  • Partners
  • Actueel
    • Downloads
    • Nieuws
    • Agenda
  • Over BIJ12
    • Over BIJ12
      • Unit Faunazaken
      • Unit Natuurinformatie en -beheer
      • Unit Stikstof en Natura 2000
      • Unit GBO provincies
        • Portfolio
      • AdviesCommissie Schade Grondwater
    • Pers
    • Werken bij BIJ12
    • Routebeschrijving
  • Inloggen
  • Bezoek onze Twitter pagina
  • Bezoek onze LinkedIn pagina

Inhoud

  • Faunazaken
  • Natuur en Landschap
  • Stikstof en Natura 2000
  • Applicaties en Beheer
  • AdviesCommissie Schade Grondwater
  • Subsidieregeling opruiming drugsafval

Snel naar

  • Faunaschade voorkomen
  • Wolf
  • Helpdesk Stikstof en Natura 2000
  • Kennisbank Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 
  • Voortgangsrapportages Natuur
  • Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF)

Over BIJ12

  • Over BIJ12
  • Pers
  • Werken bij BIJ12
  • Partners
  • Nieuws
  • Contact

Andere pagina's

  • Privacyverklaring
  • Toegankelijkheidsverklaring
  • Colofon

Terug naar boven