BIJ12 vernieuwt kennisdocument over huismus

Ooit was de huismus de meest algemene broedvogel van Nederland. Sinds de jaren tachtig is het aantal broedparen echter met meer dan 50% afgenomen. Daarom is de vogel, het nest en de leefomgeving beschermd. Het ‘Kennisdocument huismus’ beschrijft waar je bij ruimtelijke activiteiten zoals bouwen of slopen rekening mee moet houden ten gunste van de huismus.

Een van de oorzaken van de achteruitgang van de huismus is vermoedelijk de afname van broedgelegenheid, onder andere door renovatie en isolatie van oude woningen. Dit in combinatie met een afname in voedselaanbod en bijvoorbeeld minder groen in tuinen. Ook is tegenwoordig bij gangbare daken de ruimte bij de onderste rij dakpannen ontoegankelijk gemaakt voor huismussen. Hierdoor hebben ze minder mogelijkheden om op deze plekken te broeden.

Meest recente kennis

Het kennisdocument huismus is een belangrijke leidraad voor ieder die betrokken is bij activiteiten in de ruimtelijke omgeving. Het doel ervan is betrokkenen te voorzien van de meest recente kennis over de beschermde soort. De twee voornaamste doelgroepen van het kennisdocument zijn de initiatiefnemers van ruimtelijke activiteiten (een particulier of een instantie) en het bevoegd gezag (waaronder de provincie) die optreedt wanneer ontheffingverlening in het kader van de Wet natuurbescherming aan de orde is.

“Met dit kennisdocument geven we de huismus ruimte voor veiligheid, voedsel en voortplanting”

Negatieve effecten voorkomen

BIJ12 beheert namens provincies voor 21 beschermde diersoorten een kennisdocument, waaronder die over de huismus. Ieder kennisdocument geeft – naast veel informatie over de soort en de manier van onderzoek doen – een uitgebreide beschrijving van maatregelen die ingezet kunnen worden om negatieve effecten van een activiteit te voorkomen of te beperken. Bijvoorbeeld door huismussen een alternatieve nestplaats aan te bieden of  activiteiten in tijd te spreiden. In het vernieuwde kennisdocument huismus zijn de meeste actuele inzichten verwerkt. Zo is bijvoorbeeld aangescherpt hoe je aantoont of er wel of geen huismussen aanwezig zijn in het gebied waarin activiteiten gaan plaatsvinden. Ook geeft het document uitgebreider aan welke omstandigheden van belang zijn bij het aanbrengen van een vervangend leefgebied voor de huismus, zoals het aanbieden van voldoende begroeiing in de directe nabijheid van het nest.

Ecologische en juridische expertise

Een speciale werkgroep met zowel ecologische als juridische expertise, heeft onder leiding van BIJ12 het document van de huismus uit 2017 herschreven op basis van nieuwe of gewijzigde inhoudelijke (ecologische) kennis. In de werkgroep zaten vertegenwoordigers van Vogelbescherming Nederland, Sovon, het Netwerk Groene Bureaus, provincies en Omgevingsdiensten.

Namens provincies nam Nicolai Bolt, ecoloog en adviseur Wet natuurbescherming bij de provincie Flevoland deel. ‘In alle besprekingen was het belangrijk om steeds de gulden middenweg te vinden. Af en toe was het twee stappen vooruit en een stap achteruit, maar het is uiteindelijk gelukt om met elkaar een goed voorstel af te leveren. Iets waar alle provincies gebruik van gaan maken bij ontheffingverlening.’

Timo Roeke was als senior adviseur natuurinclusief bouwen bij de Vogelbescherming Nederland betrokken bij het vernieuwde kennisdocument. ‘Met dit document geven we de huismus ruimte voor veiligheid, voedsel en voortplanting. Maar weinig vogelsoorten zijn zo afhankelijk van de mens als de huismus. Met dit document kunnen mens en huismus met elkaar verder.‘

Bekijk hier het kennisdocument Huismus

Goed om te weten: aan het nieuwe kennisdocument Huismus zijn release notes toegevoegd, zodat de lezer kan zien wat gewijzigd is ten opzichte van die van 2017. De laatste versie is te vinden op bij12.nl/kennisdocumenten.